نازیلا محتشمی - دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه تهران
ایرج صالح - عضوهییت علمی دانشجوی کارشناسی ارشد
محمدرضا نظری - دانشجوی سابق دکتری دانشگاه تهران
حامد رفیعی - استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

احداث سدهای بزرگ همانند سد البرز به رغم دارا بودن منافع اقتصادی فراوان، با اثرگذاریهای معکوس براکوسیستم های طبیعی و اجتماعی بسیار زیادی همراه است. هدف این پژوهش، ارزیابی آسیبهای زیست محیطی سدالبرز به منظور بهره مندی سودمند از این پروژه بزرگ، کاهش پیامدهای منفی آن و جهت دادن حرکت به سوی توسعه پایدار است. در این بررسی، در چارچوب یک تحلیل منفعت هزینه اجتماعی و با کمی کردن ارزش پولی آسیبهای زیست محیطی، ضمن تعیین ارزش آسیبهای زیست محیطی سد البرز با استفاده از روش ارزشگذاری آزمون انتخاب و مدلسازی آن در قالب الگوی لوجیت چندگانه (MNL) با استفاده از نرم افزار SHAZAM.10 ، شاخصهای ارزیابی اقتصادی طرح در حالت با و بدون احتساب هزینه های زیست محیطی، محاسبه شد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز با طراحی و تکمیل 100 پرسشنامه در سال 1931 از طریق مصاحبه حضوری با خانوارهای دهستان لفور بهدست آمده و نمونه گیری نیز تصادفی بوده است. نتایج نشان داد که بیشترین تمایل به پرداخت به افزایش حفاظت از گونه های گیاهی از شرایط بحرانی کنونی به سطح مطلوب 101/3 ریال در سال به ازای هر خانوار( تعلق دارد. رسیدن به حد مطلوب حفاظت از گونه های جانوری و جنگل )به ترتیب برابر با 23/6و0/516 ریال در سال به ازای هر خانوار( در ردیف های بعدی تمایل به پرداخت افراد قرار دارند. در نهایت نتایج نسبت منفعت به هزینه طرح نشان داد که احتساب هزینه های آسیب زیست محیطی در هزینه کل سد، به میزان قابل توجهی از توجیه پذیری آن کاسته است.

اثرات زیست محیطی، آزمون انتخاب، لوجیت چندگانه، تحلیل منفعت هزینه اجتماعی، سد البرز