عبدالوهاب خوجم لی - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران
زهرا احمدی پور - استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمدرضا حافظ نیا - استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمدرضا پورجعفر - استاد شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

کارکردهای ویژه نمادها و نشانه ها باعث شده است تا به عنوان ابزاری برای ساخت منظر به کار روند. مکانیسم و فرآیند این ساخت در این پژوهش در چارچوب تبیین مفهوم ژیوپلیتیک منظر شهری با بررسی ابعاد مفهومی دخیل در این فرایند به قرار زیر است؛ سرچشمه ها و فرایندهای شکل گیری نمادها و نشانه ها، ساختار و عوامل و کارکردهای نظام نشانه ای شهر، عوامل و شرایط شکل دهنده به منظر ژیوپلیتیک، معیارها و استانداردهای حاکم بر نظام نشانه ای شهر، نقش گفتمان ها در تغییر نشانه ها، عوامل موثر در کارکرد (مزایا و کاستی های) نمادها و کارکرد (فلسفه)های سیاسی نشانه های شهری در چارچوب مدل مفهومی. در واقع عدم کارایی صحیح نظام نشانه ای شهرها همواره باعث بروز طیف های مختلفی از ناهنجاری های سیاسی و اجتماعی و نارضایتی شهروندان می شود. لذا شناخت و تبیین ابعاد مختلف آن از اهمیتی اساسی برای مدیریت شهر و نظام حاکم برخوردار ا ست و این مهم، هدف این مقاله است. در این راستا به روش توصیفی - تحلیلی و استنباط منطقی عوامل و مفاهیم مرتبط با عملکرد قدرت و سیاست در فضا و نظام نشانه ای شهر تبیین شده و برای مکانیسم عملکردی مفهوم ژیوپلیتیک منظر شهری مدل ارایه خواهد شد. نتایج این پژوهش موید آن است که ژیوپلیتیک منظر معرف فرایندی است که بر مبنای آن ، گفتمان مسلط برای کنترل و مدیریت فضای شهر در راستای نظم سیاسی و ژیوپلیتیکی خود به خلق منظرهایی می پردازد که در آن، اعمال رقابت برای کنترل فضای شهری تابعی از روابط قدرت، سیاست و فضا است.

نظام نشانه ای شهر، نشانه، گفتمان، قدرت، سیاست، ژیوپلیتیک منظر