محمدجعفر صادق پور - پژوهشگر مرکز مطالعات فقهی پزشکی قانونی
مهدی فروزش - متخصص پزشکی قانونی، مرکز تحقیقات پزشکی قانونی، استادیار و عضو هییت علمی سازمان پزشکی قانونی.
سیدعلیرضا میربد - کارشناس ارشد حقوق عمومی دانشگاه تهران، پردیس فارابی.

قانونگذار در ماده واحده ی سقط درمانی، در مواردی که بیماری جنین به علت عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن، موجب حرج مادر شود، سقط را مجاز برشمرده است. این موضع گیری بدین جهت که از سویی، به معنای توجه مقنن به برخی واقعیت های جامعه است و از دیگر سوی، بیانگر تکاپوی او برای یافتن راهکارهای شرعی جهت حل معضلات اجتماعی میباشد، قابل ستایش است، اما در عین حال، راه جویی اصطلاحات تخصصی فقه به حوزه پزشکی قانونی، بی آنکه ادبیات سازی مناسب در این راستا صورت پذیرد، موجب شده، مفهوم حرج در هالهای از ابهام و رمزآمیزی جلوه کند. برای پزشکان قانونی، بلکه بسیاری از مخاطبان قانون، دقیقا0 روشن نیست مادر باید در چه وضعیت و حالتی باشد که دارای حرج فرض گردد و سختی و مشقت پیش آمده باید چگونه باشد که مجوز سقط محسوب شود. این پژوهش، با بهرهگیری از منابع اصیل فقهی، ضمن استفاده از روش کتابخانه ای، با رویکردی توصیفی - تحلیلی، پس از ارایهی مفهومی ضابطهمند از حرج مادر، به تبیین چگونگی های مهم در این عرصه میپردازد و از همین رهگذر، بسیاری از ابهامات موجود در این حوزه را مرتفع میسازد.

سقط جنین، حرج مادر، سختی و مشقت، عرف جامعه، فقه امامیه