اکبر بزرگر شنگل - عضو هیات علمی دانشکده علوم پزشکی کرمانشاه، دانشکده بهداشت، گروه بهد
فریده گلبابایی - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت، گروه بهداشت
پروین نصیری - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت، گروه بهداشت
نادیا چابکسوار - کارشناس شیمی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشکده بهداشت.

تولوئن و گزیلن حلالهای پرمصرفی هستند که در صنعت رنگسازی کاربرد فراوانی دارند و بهمین دلیل در هوای محیطهای کاری کارخانجات رنگسازی وجود خواهد داشت. با توجه به عوارض خاصی که این حلالها بر روی سیستم اعصاب مرکزی بجای می گذارند تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان تراکم بخارات این حلالها در هوای محوطه های عمومی یکی از کارخانجات رنگسازی انجام گردید. مطالعه از نوع توصیفی بوده و برای انجام آن در مجموع تعداد 125 نمونه از کارگاههای تولیدی کارخانه مورد نظر توسط لوله جاذب سطحی ذغال فعال جمع آوری گردید و برای آنالیز آنها دستگاه گاز کروماتوگراف مجهز به ستون OV-1 روی کروموسورب W و آشکار ساز FID استفاده گردید. یافته ها نشان داد که میزان تراکم حلالهای مزبور حتی در شرایط مخلوط نیز کمتر از حد مجاز بوده است بطوریکه بیشترین تراکم مربوط به آزمایشگاه ساخت بوده است که 35/3±21/1 درصد از حد مجاز مخلوط این حلالها بوده است. پایین بودن میزان تراکم بخارات حلالهای مورد نظر از حد مجاز دلیل ایمن بودن محیط برای کارگران شاغل نیست چرا که ممکن است میزان تماس کارگران در بعضی از لحظات در طول شیفت کاری از حد مجاز بالاتر رود لذا نیاز به بررسی کاملتر دارد. ولی با این وجود برای کنترل بیشتر می توان از سیستم تهویه موضعی مجهز به پالاینده های جاذب سطحی استفاده نمود تا در ضمن خارج نمودن آلاینده ها از محیط کاری، محیط زیست نیز پاکیزه نگاه داشته شود.

تولوئن، گزیلن، رنگسازی، لوله ذغال فعال