مهدی خداداد سریزدی - استادیار دانشکده عمران دانشگاه یزد
امین برزگری دهج - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه دانشکده عمران دانشگاه یزد
مرتضی احمدیه - مربی دانشکده عمران دانشگاه یزد

بزرگ ترین اندازه اسمی و دانه بندی سنگدانه ها، عامل تعیین کننده ای در خصوصیات مخلوط بتن خودتراکم تازه و سخت شده می باشد. در روش ملی طرح مخلوط بتن، باید یک منحنی دانه بندی مناسب بر اساس رابطه فولر-تامسون اصلاح شده برای مخلوط سنگدانه ریز و درشت انتخاب شود. در این رابطه توان n (بین 0.1 تا 0.67 ) بیانگر ریزی و درشتیبافت مخلوط سنگدانه می باشد. برای بتن خودتراکم دانه بندی ریزبافت ( n کوچکتر از 0.35 ) توصیه شده است. با توجه به اینکه اکثر کارگاه های تولیدی شن و ماسه در یزد فقط دو نوع شن (نخودی و بادامی) و یک نوع ماسه (صفر-پنج) تولید می کنند، دستیابی به منحنی دانه بندی ریزبافت هدف با ترکیب مناسب این سه نوع دانه چالش برانگیز می باشد.در این مقاله، ضمن بررسی و تعیین دانه بندی شن (نخودی و بادامی) و ماسه چند کارگاه تولیدی در یزد، امکان دستیابی به دانه بندی مناسب برای ساخت بتن خودتراکم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد با وجود فقط یک نوع ماسه دستیابی به دانه بندی مناسب ممکن نیست و باید امکان استفاده از یک دپو ماسه ریز (مثلا صفر-دو) نیز فراهم باشد.نظر به اینکه با کاهش حداکثر اندازه اسمی مخلوط سنگدانه و ریزبافت شدن آن سهم ماسه ریز افزایش می یابد، توصیه می شود کارگاه های شن و ماسه تولید و عرضه ماسه ریز را نیز در دستور کار خود قرار دهند تا امکان ساخت بتن خودتراکم مطابق روش ملی طرح مخلوط بتن فراهم شود

بتن خودتراکم، بزرگترین اندازه اسمی سنگدانه، منحنی دانه بندی فولر-تامسون، مدول نرمی