محمدرضا بصیری - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه مهندسی عمران، تهران، ایران
احد باقرزاده خلخالی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه مهندسی عمران، تهران، ایران

آزمایش برش مستقیم با توجه به سادگی و در دسترس بودن، رواج بسیار فراوانی دارد. این آزمایش نسبت به آزمایش سه محوری به دلیل شکل خاص دستگاه و نحوه ی انجام آزمایش، مقادیر متفاوتی نسبت به پارامترهای واقعی مصالح پاره سنگی ارایه می کند. آزمایش سه محوری به دلیل امکان فراهم کردن شرایطی شبیه یا رفتار سنگریزه ها در وضعیت طبیعی می تواند مقادیر واقعی تری از پارامترهای مقاومتی مصالح را ارایه کند. به دلیل زمان پری، هزینه بودن، مشکلات کارکردن با دستگاه سه محوری و دشواری آماده سازی نمونه ها، همچنان بیشتر از آزمایش برش مستقیم استفاده می شود. در این تحقیق با بررسی نتایج آزمایش های برش مستقیم و سه محوری مصالح پاره سنگی، به مقایسه مسیرتنش در فضای p, q و زاویه اصطکاک داخلی این دو آزمایش و یافتن رابطه ای بین آنها پرداخته شده است. برای حصول اطمینان از نتایج به دست آمده از اطلاعات آزمایش برش مستقیم و سه محوری بزرگ، مقیاس استفاده گردیده است. مقادیر 6(n), τf. φ در هر مرتبه از آزمایش برش مستقیم استخراج گردیده و با استفاده از این نقاط، پوش گسیختگی در این نمودارها ترسیم گردید و سپس با بهره بردن از روابط، شیب پوش گسیختگی رابه زاویه اصطلاک نمونه تبدیل کرده کرده و با نتایج آزمون سه محوری مقایسه شده است. در ادامه به بررسی مسیرتنش با استفاده از نتایج، پرداخته و آن با مسیرتنش حاصل از آزمون سه محوری بررسی گردیده است. در نهایت به عنوان نتیجه می توان بیان نمود هنگامی که زاویه اصطکاک داخلی مصلح پاره سنگی در برش مستقیم با استفاده از ضریب فشارجانبی حالت مقاوم (k(p) تحلیل شود. با زاویه اصطلاک داخلی بدست آمده از آزمون سه محوری در فضای p و q، تقریبا یکسان می باشد.

زاویه اصطکاک داخلی، قضای تنش- برش (p, q)، آزمایش برش مستقیم، آزمایش سه محوری