میرمهرداد میرسنجری - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی دانشگاه ملایر
فاطمه محمدیاری - دانشجوی دکتری آمایش محیط زیست، دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی دانشگاه ملایر

تاب آوری در دامنه وسیعی از اکولوژی تا علوم اجتماعی، روانشناسی، اقتصاد و در بسیاری از حوزه های علمی به یک اصطلاح مهم تبدیلشده است. تابآوری به معنای جهش کردن یا به جای اول برگشتن است. یعنی درجهای که سیستم قادر است خطرات را جذب و قادر بهسازماندهی خود باشد. بر این مبنا، تابآوری از جذب اختلالات و بازگشت به حالت قبلی، خودسازماندهی و افزایش ظرفیت یادگیری وسازگاری ترکیب شده است. تابآوری ممکن است به عنوان تابعی از توسعه و تعامل فرد با تغییرات محیطی در طول زمان مطرح شود .همچنین یکی از مهمترین مباحث تحقیق در زمینه رسیدن به پایداری است. بسیاری از تناقضات موجود بر سر معنای تابآوری از تمایلاتشناختی، روشهای متدولوژیک و تفاوتهای مفهومی بنیادی موجود و همچنین دیدگاههایی که بر تحقیق در سیستمهای اکولوژیکی،اجتماعی یا ترکیبی از هر دو تمرکز میکنند، ناشی میشود. دو رویکرد اصلی در تابآوری شامل رویکردهای کنشگر و کنش پذیر است.جامعه متکی به تابآوری واکنشپذیر، با استحکام بخشیدن به وضع موجود و مقاوم کردن سیستم در برابر خطرات به سمت آینده پیشمیرود. در حالی که جامعه ای با تابآوری کنش گرایانه در تلاش برای ایجاد سیستمی است که یارای سازگاری با شرایط جدید را دارد. بهعلت ماهیت چند وجهی تاب آوری که شامل ابعاد اکولوژیکی، اقتصادی، نهادی و اجتماعی است، بحث پیرامون این رویکرد نیازمند توجهبه ابعاد مختلف و تاثیرگذار بر آن میباشد. لذا شاخص های ارایه شده در ابعاد تابآوری باید به صورت همه جانبه در مطالعات مربوط بهتاب آوری مدنظر قرار گیرد تا پوشش دهنده مسیله باشد.

تاب آوری، پایداری، توسعه پایدار، شاخص ها، محیط زیستی