محمدجواد خلفی خطبسرا - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه زابل
امید نوروزی انگنایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آب دانشگاه زابل
محمد نهتایی - عضو هییت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه زابل

بارش یکی از مهمترین عوامل ورودی به سیستمهای هیدرولوژیکی محسوب میشود که اندازه گیری و مطالعه آن در اکثر موارد برای مطالعات رسوب، سیلاب، آبهای زیرزمینی، رواناب و... لازم میباشد. پیش بینی بارش برای کشورهای در حال توسعه که اقتصاد آنها مبتنی بر کشاورزی است، خیلی مهم میباشد. در این تحقیق به برآورد بارندگی ماهانه طی دوره 10 ساله با استفاده از دو روش رگرسیون بردار پشتیبان و روش سنتی رگرسیون چندگانه خطی در استان گیلان پرداخته شده است، همچنین سه ناحیه مختلف آب و هوایی استان گیلان، شامل ایستگاه هانزلی به عنوان ناحیه معتدل و مرطوب، ایستگاه رشت به عنوان ناحیه کوهستانی و ایستگاه آستارا به عنوان ناحیه نیمه مرطوب و سرد مورد ارزیابی گرفت. بهترین نتایج در هر دو روش مربوط به ناحیه آب و هوایی معتدل و مرطوب که دارای میانگین بارش بیشتری است، تعلق دارد. مهمترین خاصیت روش رگرسیون خطی، اختلاف کم مقادیر ضریب نش و تعیین در سناریوهای مختلف در هر ایستگاه است اما خطای مدلهای حاصله در مقایسه با روش SVR نسبتا زیاد بوده است. بهترین سناریو بدست آمده از دو روش، دارای مقادیر NS ، R2 و NRMSE به ترتیب 0/62، 0/65 و 0/23 برای رگرسیون خطی و 0/80، 0/85 و 0/08 برای SVR بدست آمد که برتری قابل توجه برآوردهای روش رگرسیون بردار پشتیبان را نشان میدهد. با توجه به اینکه کارایی مدل رگرسیون بردار پشتیبان در موارد مختلفی توسط پژوهشگران متعدد به اثبات رسیده است، استفاده از این روش برای تخمین بارندگی در مناطق مختلف توصیه میشود، البته در مواقعی که نیاز به تخمین و برآورد تقریبی باشد، روش رگرسیون یکی از ساده ترین و سریعترین راه ممکن، میتوان جایگذین مناسبی باشد. متعاقبا استفاده از پارامترهای بیشتر باعث آموزش بهتر مدلها خواهد شد.

برآورد بارندگی، رگرسیون بردار پشتیبان، SVR ، رگرسیون چندگانه خطی