علی اکبر تقیلو - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد
رضا خسروبیگی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه فردوسی مش
یوسف خدایی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

امروه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است. این طرح ها عمدتا جنبه های کالبدی روستاها را مورد توجه قرار می دهند و بخش عمده قابل اجرا یا اجرا شده طرح های هادی روستاهای کشور نیز جنبه کالبدی دارند. گرچه در مورد سایر نیازهای روستاها نیز برنامه هایی تعیین می شوند ولی کمتر اجرا می شوند. بررسی سوابق تهیه و اجرای این قبیل طرح ها نشان می دهد که طرح های مذکور به دلایل گوناگون از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نبوده اند. این نوشتار ارزیابی اثرات طرح هادی را در ابعاد با مشارکت روستاییان در منطقه شهرستان کمیجان مورد توجه قرار داده است. روش جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه با حجم نمونه 74 نفر در 5 سکونتگاه و تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از نزم افزار SPSS انجام شده است. بر اساس نتایج به دست آمده میانگین عملکرد طرح هادی در ابعاد مختلف 2/68 می باشد که کمتر از حد مورد انتظار است. و نشانگر عملکرد ضعیف طرح های هادی روستایی می باشد. ضمن اینکه آزمون t با مسانه نظری 3 نیز پایین بودن عملکرد طرح های هادی را تایید می کند. نتایج به دست آمده از آزمون فریدمن حاکی از عدم همگونی نظرات روستاییان نسبت به عملکرد طرح های هادی می باشد. همچنین برای بررسی عملکرد طرح های هادی در ابعاد مختلف از آزمون نا پارامتری کای ایکوئر استفاده شده که نتایج نشانگر عملکرد بهینه بعد اجتماعی با میانگین عملکردی 3/05 و عملکرد بعد اقتصادی با میانگین 2/24 می باشد.

طرح هادی، ارزیابیف مشارکت، کمیجان