سمیه اسدی تشویق - دانشجوی دکتری باستان شناسی پیش از تاریخ دانشگاه مازندران
رحمت عباسنژادسرستی - عضو هییت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران

محوطه های فراپارینه سنگی جنوب غرب ایران در ایذه کشف شده است، تاریخ گذاری این محوطه به 10000 تا 14000 ق.م تاریخ گذاری شده و با دوره زارزی شناخته می شود. گرچه تاریخ دقیق مترو کی محوطه های اواخر فراپارینه سنگی مشخص نیست، اما به نظر می رسد پس از این دوره تا هزاره هشتم ق.م –یعنی دوره نوسنگی بی سفال- که دشت دهلران و سوزیانا مسکونی می شوند، استقرار دیگری شناخته نشده و یا محوطه ای که نهشته های اواخر فراپارینه سنگی تا اوایل نوسنگی را داشته باشد، کشف نشده است. در واقع جنوب غرب ایران نیز یک وقفه دو هزار ساله بین دوره فراپارینه سنگی و نوسنگی دارد. غالبا محوطه هایی که به لحاظ گاهنگاری کربن 14 در فاصله بین این دو دوره باستان شناختی، قرار می گیرند را با عنوان نوسنگی شدن ، انتقالی نوسنگی و یا آغاز نوسنگی نام گذاری می کنند. از ابهام های دوره نوسنگی این منطقه نیز عدم تطبیق برخی دوره ها با یکدیگر، فاز بندی های بی اساس و تغییر پی در پی در انتشارات مختلف است. مقاله پیشرو با تکیه بر مطالعات گذشته و بررسی و کاوش های جدید فارغ از مرزبندی های سیاسی کنونی، رویدادها و گاهنگاری های موجود فراپارینه سنگی تا ابتدای نوسنگی مناطق ایذه، سیمره و مهران، دهلران و خوزستان با به چالش کشیده است.