فرنوش رحمانی - دانشجوی کارشناسی فرش
وحیده حسامی - عضو هیات علمی دانشکدهه نر

نقوش حیوانی یکی از مهم ترین و اثر گذار ترین نقوشی است که می توان آن ها را از دیر باز تاکنون در هنر ایران مشاهده نمود. این نقوش در بر گیرنده ی مفاهیم دینی و اسطوره ی کهن، بیان کننده موقیعت جغرافیایی و طبیعی، محل زندگی بشر و آمال و آرزوهای وی بوده است. سیمرغ نیز یکی از نقوش حیوانی است که اگر چه ما به ازای آن در طبیعت وجود ندارد اما از نظر اهمیت و مفاهیم عمیق اسطوره ی برخوردار است و به کرات در هنر دوران های مختلف ایران، قبل و بعد از اسلام دیده می شود. نقش سیمرغ قبل و بعد از اسلام مفاهیم متعددی را داراست و در دوره ی اسلامی نه تنها نماد مرشد عرفانی و مظهر ذات حق بود، بلکه نماد نفس پنهان نیز می باشد . به این جهت شناخت و درک مفهوم این نقش در هنر ایران و نحوه ترسیم آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مقاله در نظر دارد ضمن بررسی مفاهیم نمادهای سیمرغ به روش تحلیلی و توصیفی با رویکردی تطبیقی به مقایسه نقوش مختلف آن در هنر ایران بپردازد

سیمرغ، نماد، حیوانی، هنر ایران