منیژه رحمتی - کارشناسی ارشد طراحی شهری از دانشگاه هنر اسلامی تبریز، عضو هییت علمی گروه شهرسازی و معماری دانشگاه شیخ بهایی اصفهان

الگو ها حاوی قابلیت های لازم جهت شکل دهی به محیط هستند. از طریق بازشناسی آنها می توانیم جونی اطراف خویش را درک نموده و نوعی زبان توصیف و تحلیل را شکل دهیم که براساس آن میزان تاثیر هر مولفه ای را در زندگی خویش درمی یابیم. واقعیت آن است که اغلب دست اندرکاران امر شهرسازی و معماری، شیوه های کشورهای غربی را الگو و سرمشق خود قرار می دهد. لیکن به این امر توجه ندارند که در کشوری زندگی می کنند که هزاران سال تمدن را در سابقه خود دارد در شهرهای ایران یک نظام سازمان یافته برای این امر وجود ندارد و نگارنده اعتقاد دارد نبود گوگول یکی از پاسخ ها از و با پیدا کردن یک زبان الگو می تواند این مسیله را تا حدی حل کند. زبان الگو برگرفته از یک کیفیت فضایی و مرتبط با مبحث هویت فضا است. زبان الگو برگرفته از فرهنگ، الگوی رویدادها در فضا و چیستی فضاها است. پس این جرقه در ذهن پژوهشگر پدید می آید که بین حوزه زنان الگو و معماری و شهرسازی ایرانی (به خصوص با بعد اجتماعی - فرهنگی و اقلیمی) می تواند ارتباطی رسید و بتوان به مدلی ارتباطی از ((زبان الگوی معماری و شهرسازی ایرانی)) دست یافت. معماری و شهرسازی به عنوان یکی از ابزارهای موثر در حفظ و ارتقای ویژگی های فرهنگی و ایرانی در شهرهای آینده است بدین ترتیب این مقاله سعی در اثبات وجود یک زبانه الگو تعمیم پذیر برای معماری و شهرسازی ایران است که به وسیله آن بتوان ساخت و ساز را برای شهرها سامان دهی نموده به طوری که شهری و فضای شهری حاصل در عین پذیرش عملکردهای مطابق با نیازهای امروزی بشر، مکانی منطبق بر سیستم ارزشی و پایدار و متداوم فرهنگی ایرانی باشد. این مقاله با بررسی زمان الگو به مطالعاتی که در حیطه معماری و شهرسازی انجام شده است نهایتا به این نتیجه می رسد که زبان الگو در معماری و شهرسازی (مانند سایر علوم) کاربرد داشته و از طریق آن می توان یک نظریه اساسی جامعه در حیطه معماری و شهرسازی دست یافت تا از طریق آن بتوان روح و فرهنگ ایرانی را در شهرهای خود بوجود آوریم.

الگو، زبان، زبان الگو، شهرسازی ایرانی