فهیمه صالحی متعهد - دانشجوی دکتری زمین شناسی مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد
ناصر حافظی مقدس - استاد گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
غلامرضا لشکری پور - استاد گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
مریم دهقانی - استادیار گروه مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه شیراز

شهر مشهد دومین کلان شهر ایران میباشد و در دشت مشهد در اقلیم خشک و نیمه خشک واقع شده است. برداشت بیش از حد از منابع آب های زیرزمینی، سبب افت شدید تراز آب سالانه بیش از یک متر، سطح آب زیرزمینی در بعضی از نقاط دشت افت می کند و ایجاد فرونشست زمین شده است. عوارض فرونشست به صورت شکاف زمین در محدوده شمال غربی شهر مشهد مشاهده شده است. هدف از این مطالعه پایش دقیق نرخ فرونشست سالانه به کمک روش تداخل سنجی راداری و علت یابی این پدیده با توجه به ویژگیهای زمین شناختی و هیدروژیولوژیکی منطقه است. نتایج نشان می دهد که دو کاسه فرونشستی یکی از شمال غرب و دیگری از جنوب شرق وارد حریم شهر مشهد شده است و در دشت مشهد در سال 2010 محدوده ای به وسعت km2 31.7 با نرخ بیش از cm/year 20 در حال فرونشست بوده است. بررسی مقاطع زمین شناسی که به صورت طولی و عرضی دشت را قطع کرده اند نشان میدهد، بیشترین نرخ فرونشست در مناطق با افت شدید سطح آب زیرزمینی، بافت خاک ریزدانه و ضخامت آبرفت زیاد ایجاد شده است. پیش بینی میشود در بخش هایی از شهر مشهد در آینده فرونشست قابل توجهی ایجاد شود.

فرونشست زمین، تداخل سنجی راداری، زمین شناسی، شهر مشهد