عبدالحمید انصاری - اعضای هیات علمی دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه یزد
احمد قربانی - اعضای هیات علمی دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه یزد
علی پاسیار - دانشجوی دکتری مهندسی اکتشاف معدن دانشگاه یزد

در محدوده شمال غرب شهرستان ابرکوه تعداد زیادی فروچاله در رسوبات آبرفتی دشت ایجاد شده است. در بیشتر نقاط دشت سنگ کف رسوبات آبرفتی سنگ آهک است که در برخی محل ها بشدت کارستی شده می باشد. وجود میان لایه های رسی متشکل از کانیهای ایلایت و اسمکتایت از ویژگی های اصلی خاک های تشکیل دهنده رسوبات در این منطقه است که این میان لایههای رسی به وضوح در دیواره فروچاله ها قابل مشاهده است. این میان لایه ها با جذب آب چسبندگی خود را از دست داده، باعث تشدید واگرایی خاک شده و به آسانی شسته شده و فرسایش میبابند. از طرفی سطح آب زیرزمینی در سال های اخیر افت شدیدی داشته است . بنابراین تشکیل فروچالهها ممکن است مرتبط با نوع کانی شناسی رس های موجود در رسوبات آبرفتی، افت سطح آبهای زیرزمینی و کارستی بودن سنگ کف رسوبات آبرفتی باشد. در امتداد عمود بر راستای قرارگیری فروچالهها، یک پروفیل توموگرافی الکتریکی برای بررسی عمقی و عرضی حفرات زیرسطحی و همچنین تایید مطالعات زمین شناسی برداشت گردید. نتیجه این برداشت ژیوفیزیکی نشان داد که بیشتر حفرات زیرسطحی در عمق گسترش دارند. با توجه به ضخامت زیاد رسوبات آبرفتی و عمق نسبتا زیاد سنگ کف، روش توموگرافی الکتریکی عمق زیرین فروچاله های بزرگ را مشخص کند.

فرونشست، دشت ابرکوه، توموگرافی الکتریکی، آب زیرزمینی