علیرضا موسی پور - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی
فرزاد فرزی - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره قزوین)

ساقی نامه یکی از انواع ادبی است که از آغاز قرن دهم مورد توجه بسیاری از شعرای این عصر قرار میگیرد.ساقی نامه سرایی در اواخر این قرن جنبه عام پیدا می کند اکثر شعرای این عصر به سرودن این نوع ادبی روی آورند. بیشتر ساقی نامه های ادبیات فارسی در قالب مثنوی و در بحر متقارب( فعولن فعولن فعولن فعل ) است که اکثر آنها در دوره ی صفویه سروده شده اند. گذشته از قالب مثنوی، در بررسی ساقی نامه های این عصر به انواع قالب های دیگری ازقبیل: ترجیع بند، ترکیب بند و حتی رباعی با مضمون و محتوای ساقی نامه ای بر می خوریم. اغلب ساقی نامه های عصر صفوی با فعل امر ، بیا ساقی یا بده ساقی یا خطاب به مغنی آغاز می شود و بعد مضامین ساقی نامه از جمله: تعریف می و ساقی، گله و شکایت از روزگار و اهل آن، پناه بردن به می خانه و عالم مستی برای فراموشی غم دنیا و.... است. خطاب های پی در پیبه ساقی و مغنی که در ساقی نامه های این عصر مشاهده می شود برایاین است تا اندوه خود را با ساقی و مغنی در میان بگذارند.

ساقی نامه، ساقی، می، قالب ساقی نامه، عصر صفوی