ساناز علی اوغلی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
ابوالفضل بایرامی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عزیز حبیبی - گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علیرضا ختایی - گروه شیمی کاربردی، دانشکده شیمی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

دیابت از اختلالات شایع متابولیک می باشد. این بیماری با اختلالات متابولیک و عوارض دراز مدت چشمی، کلیوی، عصبی و عروق خونی مشخص می شود که تحت تاثیر اختلالات متابولیک، ژنتیکی و محیطی و میزان بهره مندی از خدمات مراقبتی قرار می گیرد. استفاده از گیاهان دارویی در کنترل بیماری ها به علت اثرات جانبی کم از قدیم رایج بوده و اخیرا در حال گسترش است. عنصر روی در کنترل متابولیسم های مختلف بدن نقش کلیدی دارد. هدف از این مطالعه سنتز زیستی نانوذرات اکسید روی (Zno) به همراه عصاره برگ گیاه Vaccinium arctostaphylos و بررسی اثر ضد دیابتی آن در موش های دیابتی می باشد. عصاره گیاهی قره قاط به دلیل اثرات کاهندگی قند و فشار خون در طب سنتی ایران استفاده می شده است. مهمترین متابولیت های برگ قره قاط را فنل ها بویژه آنتوسیانین ها تشکیل می دهد که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قوی هستند. جهت تهیه نانوذره اکسید روی، از نیترات روی [Zn(NO3)2.4H2O] استفاده گردید. جهت القای دیابت از داروی آلوکسان مونو هیدرات استفاده شد. بررسی ساختار نانوذرات با تصویربرداری میکروسکوپ الکترونی روبشی و همچنین طیف سنجی بازتابشی انتشاری نشانگر حضور ZnO و ترکیبات آلی درنمونه ها می باشد. نتایج به دست آمده از آنالیز گلوکز سرمی ناشتای موش های دیابتی نشان دهنده کاهش معنی داری در میزان گلوکز خون در گروه تحت تیمار با نانوذرات ZnO سنتز شده با عصاره گیاه قره قاط نسبت به گروه کنترل دیابتی نشان داد (p≤0/05).

نانوذرات اکسید روی، قره قاط، سنتز زیستی، دیابت