سیدبهزاد احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشدعمران مدیریت منابع آب دانشگاه آزاد اسلامی واحدمراغه ایران
بهرضا نورمند - عضوهییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدمراغه ایران

پیش بینی رفتار هیدرولیکی رودخانه در مقابل سیلاب های احتمالی جهت کاهش خسارت وارده به مزارع و شهرها و یا تاسیسات در حال ساخت در اطراف رودخانه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. علاوه بر آن هر اقدامی که بر رودخانه اعمال می گردد همانند محدودسازی مقطع رودخانه، ساخت سازه های متقاطع، ساماندهی موضعی رودخانه، برداشت مصالح و . . . نیاز به درک صحیحی از اثرات متقابل آن بر رفتار هیدرولیکی رودخانه خواهد داشت. وجود آثار باستانی از جمله سازه های تقاطعی احداث شده در دوره قاجاریه در مسیر زنجان رود نشان دهنده سازگاری معماری آن دوران با شرایط مورفولوژیکی رودخانه ها میباشد. دخل و تصرفات صورت گرفته در عصر حاضر بدون لحاظ شرایط فنی حاکم بر طبیعت و رفتارهای هیدرولوژیکی رودخانه می تواند به فرسایش و ازبین رفتن تدریجی این آثار منجر شود. در این مطالعه، تاثیر تغییرات مشخصات جریان رودخانه در مواقع بروز سیلاب با دوره های بازگشت 2 تا 001 سال با در نظر گرفتن اقدامات انجام شده در رودخانه زنجان رود و در مجاورت پل تاریخی میربها مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل تغییرات سرعت جریان، عدد فرود و شعاع هیدرولیکی رودخانه با جریانات مختلف نشان می دهد که سازه تقاطعی احداث شده در مجاورت بالادست پل میربهاالدین و مقطع ایجاد شده در حد فاصل دو پل و همچنین بستر کانال سنگی ایجاد شده در محل موجب کاهش خطر تخریب اثر باستانی یاد شده در صورت بروز سیلاب شده است. پهنه بندی سیلاب این رودخانه در مقطع مورد نظر با استفاده از روش یک بعدی و مدل هیدرولیکی HECRAS استفاده شده است .

پل میربهاالدین، سرعت جریان، یهنه بندی سیلاب، شعاع هیدرولیکی، مدل هیدرولیکی HECRAS