وحید قبادیان - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی
حمید اتحادی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی
اسدالله کیانی زاده - دانشجوی مهندسی معماری ، دانشگاه آزاد

آنچه در این نوشتار مورد تجزیه و تحلیل و بررسی تطبیقی می باشد قیاسی بین معماری هند و پاکستان و شهر زاهدان ، و تاثیر معماری نواحی مذکور بر معماری زاهدان بوده است ، بررسی تطبیقی نشانگر وجوه مشترک فنی ، مصالح و نیز طراحی ابنیه به دلایل گوناگونی می باشد . از یک سو اقلیم متشابه و نزدیک ، مجاورت با کویر و آبهای آزاد ، فرهنگ ، اعتقادات ، آداب ، رسوم و سنن دیرینه ، که وجوه مشترک بسیاری را نشانگر است به برساو کردن طراحی معماری زاهدان از مناطق مذکور نموده است . مصالح بومی در دو منطقه گل ، خشت و آجر می باشد ، معماران ابنیه از فنون ساختمانی ایرانی و تحت تاثیر ایدیولوژی یکسان رنگ تعلقی خاص که ترکیبی از آن دو می باشد را داده است . متودولوژی مورد استفاده در این تحقیق استدلال قیاسی ، منطقی و نمونه موردی می باشد و به استنباط این موضوع که مساجد دارای ریشه فرهنگی و تحت تاثیر ایدیولوژی یکسان هستند به عنوان فرض پر داخته است ، در جهت تقویت آن به متون تخصصی ، فرهنگی وعقیدتی شهر زاهدان و هندوستان مراجعه نموده وبه تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است.

ایدیولوژی ، فرهنگ ، اقلیم ، فن ساختمانی ، برساو کردن