محمدرضا کوهکن - دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع) تهران
محمدصادق نصراللهی - استادیار دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع) تهران

یکی از مسایل مبتلا به مسلمانان از صدراسلام تاکنون، چگونگی ارتباط با غیرمسلمانان بوده است. قرآن کریم و معصومین علیهم السلاماز همان ابتدا مسلمانان را در این مسایل راهنمایی کردهاند. در دنیای معاصر با پیشرفت بشر و گسترش مناسبات مختلف درفضای حقیقی و مجازی، مسایل مستحدثهای بوجود آمد که اسلام گرایان در پی یافتن پاسخ آن از دیدگاه دین جامع و خاتماسلام برآمدند. یکی از مکاتب اسلام خواه معاصر که قرایتی جدید از اسلام ارایه داد، انقلاب اسلامی ایران است. این مکتب متاثر ازاندیشه های اسلامی، در طول چهل سال حیات خود، براساس اصول اخلاقی اسلام ارتباطاتش را با رویکرد فرامذهبی، فرادینی وفرامسلکی در شیون مختلف با سایر دولت ها و ملت ها تنظیم کرده است. ریشه این ارتباطات را باید در منابع اصیل اسلامی وقرایت علمای دینی انقلاب اسلامی ایران از آن منابع جستجو کرد. این قرایت را میتوان یک مکتب تفسیری نام نهاد که ویژگی هاو اصولی دارد. در این پژوهش که با روش داده بنیاد انجام صورت گرفته، سعی شده است تا نظرات مکتب تفسیری انقلاب اسلامیایران بر مبنای آراء رهبران انقلاب و مفسران برجسته آن مکتب در خصوص الگوی برقراری ارتباطات میان فرهنگی مسلمانان باغیرمسلمانان بر اساس اصول اخلاقی قرآنی، از طریق بررسی آیات مرتبط و منتخب قرآن کریم تبیین شده و الگوی آن ارایه گردد.در نهایت الگویی که این مکتب به ما میدهد، الگوی جبهه جهانی مستضعفین است که فرامذهبی، فرادینی و فرامسلکی میباشدو در مقابل جبهه مستکبرین قرار می گیرد و با تاکید بر مشترکات بر مبنای اصل بنیادین عدل، ساخت نظام عادلانه و موحدانهدر جهان را رهنمون میشود. در دایره اول این الگو مسلمانان، در دایره دوم موحدان، در دایره سوم همه انسانها قرار دارند کههر کدام به دو گروه مستضعفین و مستکبرین تقسیم می شوند. در هر دسته تعدادی اصول اخلاقی عملی وجود دارد که ارتباطاتمسلمانان با آن دسته را تنظیم می کند.

قرآن، اخلاق، ارتباطات میان فرهنگی، اهل کتاب، انقلاب اسلامی ایران، مستضعفین، داده بنیاد