سیداحمد هاشمی - دانشیار گروه علوم تربیتی , واحد لامرد , دانشگاه آزاد اسلامی , لامرد , ایران
ماندانا یوسف فرحنک - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی

طی سالیان طولانی مفهوم برنامه درسی را تک بعدی می دانستند و به عبارتی مفهوم برنامه درسی در شکل صریح و آشکار آن خلاصه می شد اما توجه به آن دسته از مفاهیمی که در برنامه درسی رسمی وجود ندارد و یا پیش بینی نشده اما در یادگیرنده تغییر ایجاد می کند ضرورت خود را نشان داد هدف از این مقاله شناسایی برنامه درسی پنهان و بررسی ابعاد اساسی آن و ضرورت و اهمیت توجه به آن می باشد . طی یک تعریف , راهبردها و تکنیک ها ی یادگیرنده در عبور موفقیت آمیز از مانع برنامه درسی رسمی , برنامه درسی پنهان نامیده می شود به زعم آیزنر (1994) برنامه درسی پنهان , اجمالا مجموعه ای از یادگیری ها در نظام آموزشی می داند که در بستر فرهنگ حاکم بر محیط آموزشی و بدون آگاهی مدیران , مربیان و فراگیران برای فراگیران حاصل می شود . لذا برنامه درسی پنهان را باید یکی از سرمایه های مفهومی رشته ی برنامه درسی بشمار آورد تا نگاه سطحی نگر نسبت به پدیده ی برنامه درسی کاهش یافته و علاوه بر بعد طراحی در سطح اجرا نیز مدنظر قرار گیرد.

برنامه درسی، برنامه درسی پنهان، نظریه های برنامه درسی پنهان