فاطمه قنبری - گروه پسماند، پژوهشکده محیطزیست جهاد دانشگاهی
سیدمسعود منوری - گروه محیط زیست، دانشکده انرژی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
فرامرز معطر - گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده انرژی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

استفاده از آفتکشهای شیمیایی در از بین بردن آفات مزارع کشاورزی، باعث آلودگی محیطزیستی و بروز مقاومت آفات به ترکیبات فوق میشوند. آفتکش میتوانند از طریق آبیاری و بارندگی وارد منابع آب سطحی و زیرزمینی شده و ایجاد آلودگی نمایند. همچنین قابلیت تجمع در بخش خوراکی گیاه را داشته و بر سلامت افراد اثر میگذارند. دیازینون از مهمترین حشرهکشهای ارگانوفسفره و پرکاربردترین آفتکش مورد استفاده در جلگه گیلان است که علاوه بر ایجاد آلودگی محیطزیست میتواند تهدیدی برای سلامت افراد منطقه باشد.30 نمونه خاک در 5 منطقه از شالیزارهای شهرستان رشت جمعآوری شد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شده و پس از فرآیند هضم، هر نمونه سه بار به دستگاه HPLC تزریق شده است. سپس داده ها توسط نرم افزار SPSS-16 و از طریق آزمون آماری ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که حداکثر و حداقل میانگین غلظت آفتکش دیازینون در خاک به ترتیب برابر با 0/377 mgkg-1 و 0/012 mgkg-1 است. همچنین مجموع میانگین غلظت این سم در منطقه 0/132 mgkg-1 میباشد. نتایج نشان میدهد بین مناطق از نظر میزان غلظت سم دیازینون تفاوت معناداری وجود ندارد(.(P< 0/05 نتایج بیان میکند که در بین نمونه های خاک ایستگاه های مختلف از نظر وجود باقیماندهی سم دیازینون اختلاف زیادی وجود دارد. این تفاوت میتواند بیانگر این نکته باشد که کشاورزان در مناطق مختلف به میزان یکسانی از سم دیازینون استفاده نمیکنند. همچنین یافته ها بیانگر استفاده بیش از حد سموم در بین کشاورزان منطقه میباشد.

آفتکش، دیازینون، شالیزار، خاک، رشت