قادر تقی زاده - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت

استان اردبیل در منطقه ی سردسیر شمال غربی فلات ایران، بیش از یک درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده و با 389 کیلومتر مرز مشترک با جمهوری آذربایجان، می تواند به عنوان یکی از مناطق مهم کشور در جذب گردشگر باشد.امکان دستیابی به بازار گردشگری کشور های آسیای میانه از طریق جمهوری آذربایجان و وجود مراکز درمانی متعدد و ارایه خدمات مناسب در این مراکز و دارا بودن آب و هوای مطلوب و کوهستانی و وجود نزدیک به صد چشمه ی آبگرم و مجتمع های آبدرمانی و منابع غنی گیاهان دارویی، قابلیت های ویژه ای به این استان بخشیده است که مطالعه در این خصوص را ضروری می نماید در این تحقیق، برای یافتن پاسخ این پرسش که آیا استان اردبیل از پتانسیل های لازم برای گسترش توریسم درمانی برخوردار هست و اینکه رابطه ی توسعهتوریسم درمانی، با میزان خدمات ارایه شده در آب های گرم استان چه بوده و آیا بین توسعه توریسم درمانی و میزان جذب گردشگر، طول مدت ماندگاری گردشگران و میزان درآمد استان در زمینه گردشگری رابطه ای وجود دارد و اینکه موانع و راه کارهای توسعه توریسم درمانی در استان اردبیل چیست رابطه ی توسعه توریسم درمانی با موارد فوق الذکر، مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی موانع و راه کارهای توسعه ی توریسم درمانی دراستان اردبیل، راه کارهایی جهت افزایش تعداد و طول مدت ماندگاری گردشگران داخلی و خارجی و افزایش میزان درآمد استان در زمینه گردشگری، ارایه گردید.روش به کار رفته در این تحقیق، از نوع توصیفی وتحلیلی می باشد. همچنین از نظر کیفیت و اهداف، از نوع کاربردی است. روش کار در این تحقیق، بر اساس روش تجزیه و تحلیل به صورت کمی و کیفی بوده و دو وجهی بود که ضمن جمع آوری اسناد و مدارک به صورت طبقه بندی شده و تجزیه و تحلیل به صورت کیفی، در بعد کمی نیز از تکنیک های آماری زیر استفاده شد:نتایجی که از این تحقیق به دست آمد، این است که با مطالعه و بررسی و سرمایه گذاری بر روی پتانسیل های گردشگری استان به ویزه در زمینه توریسم درمانی و خاصیت درمانی آب های گرم و معدنی استان و تبدیل آبهای گرم سنتی به مدرن و ایجاد امکانات ، تاسیسات و تجهیزات مناسب، می توان در جهت افزایش تعداد و طول مدت ماندگاری گردشگران داخلی و خارجی به استان اقدام نموده و زمینه افزایش میزان درآمد استان در بخش گردشگری را فراهم نمود.

در شناخت توریست یا گردشگر، تعاریف مختلفی از سوی سازمانها و افراد مختلف ارایه شده است که ذیلا به بخشی از آن اشاره می گردد