خدیجه نژادشاهرخ آبادی - کارشناسی ارشد ژنتیک، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم پزشکی تهران
زینب موسایی - استادیار، دکترای ژنتیک مولکولی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد

سابقه و هدف: استفاده از گیاهان برای اهداف درمانی به قبل از تاریخ می رسد و منشا بسیاری از درمان های طب مدرن است. گیاه رازیانه دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد توموری، محافظ شیمیایی می باشد. در این تحقیق اثر سیتوتوکسی سیته عصاره تام رازیانه بر روی رده سلولهای سرطان کبد انسان و رده سلولی سرطان پستان مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این تحقیق پس از تهیه عصاره تام رازیانه، غلظت های مورد نیاز برای بررسی مرفولوژی سلول ها و هم چنین انجام تست MTT تهیه گردید. سلول های سرطانی HepG2 و TUBO در مقایسه با سلول های L929 در 5 غلظت متفاوت فلاسک های کشت رشد داده شدند. از فلاسک ها جهت بررسی وضعیت ظاهری و چسبندگی به سطح در 3 روز متوالی عکسبرداری شد. برای بررسی درصد تکثیر سلولی در روش MTT هشت غلظت متفاوت عصاره بر روی سه رده سلولی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج توسط نرم افزار SPSS و تستANOVA آنالیز گردید.نتایج: نتایج تست MTT بعد از 72 ساعت غلظت مهار کنندگی %50 رشد سلول ها (IC50) برای سلول های سرطانی کبد 200 میکروگرم بر میلی لیتر و برای سلول های سرطان پستان پس از 72 ساعت 200 میکروگرم بر میلی لیتر بدست آمد. مقایسه نتایج مورفولوژی در سلول های سرطانی HepG2 و TUBO تحت تاثیر عصاره تام رازیانه در روز سوم و در غلظت های 100 و 200 بیانگر تحلیل رفتگی و نابودی کامل سلول بود.بحث و نتیجه گیری: عصاره تام رازیانه می تواند با ایجاد تغییرات درون سلولی اثرات دو گانه ای بر سلول های سرطانی نشان دهد به گونه ای که در غلظت های بالای این عصاره، به عنوان محرکی برای رشد در سلول های نرمال و القا سرطان در سلول های سرطانی و در غلظت های پایین اثرات مهاری بر رشد و تکثیر سلول های سرطانی و نرمال مشاهده شد.

عصاره تام رازیانه، رنگ سنجی MTT، رده سلولی TUBO، هپاتوکارسینوما