محمد ملکوتیان - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت کرمان
سید محمود شریعت - استاد گروه مهندسی بهداشت محیط دانشکده بهداشت تهران

حفاظت زیست از اثرات سوء ناشی از فعالیتهای انسانی و حفاظت جوامع انسانی از عوامل سوء آلودگیهای زیست محیطی و بهبود کیفیت محیط برای حفظ و ارتقاء سطح سلامتی در زمره رسالتهائی است که مهندسی بهداشت محیط به عنوان شاخه ای از علوم مهندسی عهده دار آن است. طرح عظیم و منحصر به فرد هفت باغ در زمره پروژه های عمرانی – مردمی و مهم کشور است که با تلفیقی از اتوبان و مجموعه ای از باغات سبز فاصله 25/5 کیلومتری کرمان- ماهان را به هم متصل می نماید. به عنوان یکی از موارد مهم دست اندازی انسان در طبیعت محسوب می گردد. به منظور جلوگیری از آلودگیهای محتمل زیست محیطی ناشی از این طرح، تحقیق و بررسی همه جانبه ای در مورد آن به انجام رسیده تا سهم کوچکی از وظیفه فوق به انجام رسد. با توجه به شناخت وضع موجود نتایج ارزیابی اثرات زیست محیطی(EIA) پروژه نشان می دهد که در مرحله اول از چهار گزینه و مسیر پیشنهادی، گزینه ای که هم اکنون طرح آن در حال اجرا است بهترین گزینه می باشد. امتیازات گزینه در حال اجرای منتخب، در مقایسه با گزینه عدم اجرا بسیار بالا است. بطوریکه گزینه اجرای پروژه با دارا بودن 167 اثر مثبت و 88 اثر منفی در مقایسه با گزینه عدم اجرا با داشتن 16 اثر مثبت و 91 اثر منفی از برتری ویژه ای برخوردار است. این برتری بنحوی است که حتی عدم اجرای پروژه و رها نمودن محیط زیست منطقه به حال خود تخریب طبیعی آن را تشدید خواهد نمود. در حالی که اجرای پروژه با رعایت توصیه های انجام شده در مورد جلوگیری از آلودگیهای محتمل زیست محیطی قدمی موثر در راه تحقق محیط زیست پایدار بوده و در مجموع به حفظ محیط زیست منطقه کمک می کند. لذا اجرای پروژه قویاً تائید می گردد. این توصیه ها مشتمل است بر اجرای سیستم سپتیک تانک و دفع پساب آن با روش زیرسطحی در ویلاها، جلوگیری از تردد وسائط نقلیه سنگین عبوری از اتوبان، بازیافت زباله از مبداء و کاربرد روش کمپوست خانگی و یا متمرکز برای دفع مواد زائد و جامد فساد پذیر، درختکاری طرفین اتوبان به منظور تقلیل سطح سر و صدای مزاحم، رعایت حریم خطوط انتقال نیرو و استفاده از روش آبیاری قطره ای به منظور صرفه جویی در مصرف آب و استفاده از روش لجن فعال برای تصفیه فاضلاب مجتمع های ورزشی و هتل های واقع در میادین.

ارزیابی اثرات زیست محیطی، ماتریس لئوپولد، چک لیست سنجشی، هفت باغ- هفت آسمان