تورج دانا - عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیق
مصطفی جعفری کجور
سیده نجمه واعظ
شینم میرسراجی - دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت HSE، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه

در دنیای پر رقابت امروز بسیاری از شرکتها پی بردهاند که توسعه صنعتی به نحوی که با اثرات سوء بر سلامت انسان، محیط کار و محیط زیست همراه نباشد ضرورتی پایدار در عرصه تجارت است، البته تنها با رویکردی سیستمی در سه جنبه بهداشت، ایمنی و محیط زیست به صورت یکپارچه و یا استقرار سیستمهای مدیریتی مرتبط بر اساس استانداردهای مدیریت محیط زیست و سری ارزیابی ایمنی و بهداشت شغلی در قالب عملیات شناسایی، ارزیابی و کنترل می توان خطرات و اثرات ناشی از آنها را تا جایی که عملا امکان پذیر باشد کاهش داد. جایگاه واحد HSE، درجه اهمیت، نفوذ و فرهنگ آن در سازمان ها به عوامل متعددی بستگی دارد که شاید مهم ترین عامل آن نگاه مدیران یا به نوعی صاحبان سازمان به ابعاد مختلف HSE باشد. در این مقاله به بررسی عوامل موثر بر ساختار سازمانها و یا به عبارت بهتر تفاوت در ساختار سازمان های مختلف در انتخاب جایگاه واحد HSE پرداخته می شود. طبق بررسیها علیرغم اهمیت موضوع حاضر تاکنون تحقیق مشابهی که به طور کامل به این حوزه بپردازد صورت نگرفته است. لذا سعی شده است تا به عنوان مطالعه موردی، الگوهاییهایی چند در توصیف نحوه تاثیرگذاری این عوامل بر ساختار سازمانی بررسی شود، که به کارشناسان، مدیران و متخصصین HSE در تعیین جایگاه واحد HSE سازمانشان بطور علمی کمک کند. این عوامل شامل استراتژی سازمان، فناوری سازمان و محیط میباشند. در زمینه هر یک از این متغیرها مدلی از دانشمندان صاحب نظر در این زمینه ارائه شده است. در ادامه نیز جایگاه HSE در سازمانهای توسعه یافته و در حال توسعه بررسی شد، بر اساس مدلهای مطرح شده این ساختارها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و تأثیر متغییرهای مذکور بر آن به بحث گذاشته شد.

مدیریت HSE، ساختار سازمانی، استراتژی، فناوری، سازمان ، محیط