مهدی سرایی تبریزی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
شیوا محمدیان خراسانی - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
علیرضا توکلی - دانشیار، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، البرز، ایران

آب سبز به رطوبت ذخیره شده در نیم رخ خاک در منطقه توسعه ریشه ها و بالای سطح ایستابی یعنی ناحیه غیر اشباع خاک گفته می شود. آب باران بعد از نفوذ در داخل خاک و قبل از اینکه به منطقه اشباع برسد، آب سبز را تشکیل می دهد و کشاورزی دیم نیز از آب سبز تغذیه می کند. آب سبز از نظر حجم ذخایر آب شیرین و مشارکت در تولید مواد غذایی، منبعی بزرگ به شمار می آید که در واقع، حدود 65 تا 80 درصد از نزولات آسمانی به آب سبز تبدیل می گردد. روش های مدیریت آب سبز به ویژه در اراضی شیب دار از جمله راه کارهایی است که می تواند بهبود بهره وری آب سبز را در کشوری با پتانسیل کشاورزی دیم قابل ملاحظه بسیار اثربخش، بهبود بخشد. کشاورزی دیم در مناطق دارای پتانسیل طبیعی کافی و استفاده از میکروکچمنت ها و یا آبیاری تکمیلی، مزایای زیادی نسبت به کشاورزی آبی دارد. در صورتی که توزیع بارش در فصل رویش گیاه به گونه ای باشد که در محل مورد نظر، بارشی با مقدار و پراکنش قابل قبول وجود داشته باشد، موفقیت این روش به طور معنی داری افزایش می یابد ولی در صورتی که بارش مناسبی وجود نداشته باشد، برای رسیدن به موفقیت کاشت می بایستی به ذخیره آب در فصول بارش و آبیاری تکمیلی اقدام نمود. در این پژوهش، ارایه مدل مفهومی سامانه پشتیبانی تصمیم (DSS) برای استحصال آب باران به هدف ذخیره سازی آب باران در منطقه توسعه ریشه ها و در نتیجه بهبود بهره وری آب سبز مدنظر قرار گرفته است.

آب سبز، اراضی شیب دار، باغات دیم، میکروکچمنت ها، DSS