سمیه فضایلی - استادیار، گروه آموزشی مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
مهدی یوسفی - استادیار، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران
حسین ابراهیمی پور - دانشیار، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران
سید حسن بنی کاظمی - مرکز تحقیقات راهبردی سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

هدف: خدمات سرپایی بخش قابل توجهی از نظام ارایه خدمات سلامت را شامل می شود. تسلط بخش غیردولتی در ارایه این خدمات در کنار نقش تولیتی دولت، اهمیت پایش جنبه های غیربالینی کیفیت این خدمات را نشان می دهد. هدف از این تحقیق، بررسی میزان پاسخگویی نظام سلامت در حوزه خدمات سرپایی در مناطق منتخب شهر مشهد بوده است.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- کاربردی و از نوع مقطعی بود. نمونه مورد بررسی شامل 889 خانوار ساکن در دو منطقه برخوردار و کمتر برخوردار شهر مشهد بود که به روش نمونه گیری ترکیبی و در سال 1393 انتخاب شدند. ابزار مطالعه، پرسشنامه سه بخشی سازمان جهانی بهداشت بود که روایی و پایایی آن قبلا تایید شده بود. داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و استنباطی آماری در نرم افزار SPSS تحلیل گردید. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد که به طور کلی بیش از 60 % افراد، پاسخگویی خدمات سرپایی را در حوزه های مختلف خوب گزارش دادند. سطح پاسخگویی در حوزه محرمانگی بالاتر و در حوزه کیفیت امکانات رفاهی محل ارایه خدمت، پایین تر از سایر حوزه ها بوده است. همچنین سطح پاسخگویی از نظر ساکنان منطقه برخوردار بیشتر از منطقه کمتر برخوردار گزارش شده بود. نتیجه گیری: پاسخگویی نظام سلامت هدفی است که در صورت وجود یک تولیت خوب در نظام سلامت محقق می شود. از آنجا که اکثر نهادهای ارایه دهنده خدمات سرپایی خارج از تصدی وزارت بهداشت به عنوان تولیت نظام سلامت است، لذا ایجاد مکانیسم های مناسب برای پایش میزان تحقق این هدف ضروری به نظر می رسد.

نظام سلامت، خدمات سرپایی، پاسخگویی