حسین صباحی - استادیار پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
هادی ویسی - استادیار پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
محمد فیضی - کارشناس ارشد، آموزش و پرورش ایلام

رودخانه سیکان یکی از شاخه های انتهائی حوزه آبریز رودخانه سیمره می باشد. 57 درصد اراضی کشاورزی شهرستان دره شهر در استان ایلام در اطراف این رودخانه قرار دارند. با توجه به مصرف سالیانه 1343 تن از انواع کودهای شیمیایی در این زمین ها، انتظار می رود پساب حاصل از زمین های کشاورزی که به رودخانه سیکان می ریزد، کیفیت آب رودخانه را تحت تأثیر قرار می دهد.جهت پایه ریزی استراتژی های مدیریتی آینده، کیفیت فصلی آب رودخانه، بعد از ورود این فاضلاب ها مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور خصوصیات کیفی آب در چهار فصل مختلف سال اندازه گیری شد. داده ها نشان دادند که با پیشرفت فصول سال، NH3، و به طبع آن PH کاهش یافت. DO(اکسیژن محلول در آب) در زمستان حداکثر بود. اکسیژن محلول در آب بالاترین همبستگی را با فسفر محلول در آب داشت (r = - 0.92***).غلظت پایین ترین فسفر در زمستان نسبت به سه فصل دیگر، بدلیل ورود مقدار پایین تر این عنصر به آب و رسوب بیشتر آن توسط یون های آهن، آلومنیوم یا کلسیم در این فصل اتفاق افتاد. بعد از فسفر، میزان مواد آلی هم همبستگی معنی داری با میزان اکسیژن محلول آب داشت (r =0.80**). بیشترین ورود فسفر و سولفور به آب در تابستان و پاییز اتفاق افتاد که می تواند نتیجه آبیاری سنگین غرقابی زمین های کشاورزی در این دو فصل باشد. میزان نیترات آب هیچ بستگی با DO یا COD نداشت. بیشترین میزان ورود نیترات به واحد حجم، در تابستان اتفاق افتاد.

کیفیت آب، تغییرات فصلی، رودخانه سیکان، منبع آلودگی