فاطمه رحیم پناه - کارشناس ارشد صنایع دستی، دانشگاه سوره
مهران هوشیار - استادیار دانشکده هنر، دانشگاه سوره

امروزه هنر صنعت فرش دستباف با توجه به مسایل اقتصادی و سیاستهای بین المللی در قبال ایران جایگاه خود را تقریبا در بازارهای جهانی از دست داده و بهتدریج دچار رکود شده است. ازطرف دیگر، بازار داخلی فرش دستباف نیز از رونق افتاده و دیگر همان تعداد اندک هم نمی توانند خریدار فرش دستباف باشند. در چنین شرایطی تفکر بازاری فرش دستباف، نیازمند تغییر و تحول، هم از لحاظ فرهنگی و هم اقتصادی است. دیگر زمان آن رسیده تا با حفظ اصالتها و هویت فرهنگ سنتی در طرح و رنگ، برای رونق بیشتر این هنر صنعت در بازارهای جهانی از روشها و شیوه های جدید استفاده شود. رشته دانشگاهی فرش این قابلیت را دارد و میتواند قشر تحصیلکردهای را با توانایی اجرای طرح هایی مطابق سلیقه رایج و موردپسند جامعه و همگام با دنیای روز تربیت کند؛ بنابراین، مطالعه بر روی این رشته و شناسایی آن به قشر سنتی بازار فرش دستباف ضروری می نماید. با تحقیقی که به شیوه توصیفی تحلیلی و با روش ترکیبی، کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته، این نتیجه به دست آمده است که با شرایط اقتصادی فعلی و سرفصل دروس این رشته با گرایش طراحی، دانش آموختگان درزمینه های مختلف طراحی و رنگ آمیزی انواع نقوش قالی، به صورت علمی و با تکنولوژی جدید، مهارت الزم اعم از طراحی، رنگ آمیزی با رایانه، شناخت نقوش، شناخت بازارها و... میتوانند یک طراح، تولیدکننده، مشاور در کلیه زمینه های صادراتی و... باشند. نتیجه نهایی آن است که رکود فعلی بازار فرش دستباف، نیازمند فکر جدید و جوان است. طرح و رنگهای گذشته، دیگر جوابگوی بازار آشفته امروزی نیست و دانش آموختگان این رشته مهارت لازم را برای همفکری با تولیدکنندگان باتجربه دارا می باشند تا سبب بازدهی اقتصادی این محصول در ایران شوند.

رشته کارشناسی فرش، توانمندی دانش آموختگان، طراحی، نوآوری، بازار فرش دستباف