محمدرضا سمرقندی - گروه بهداشت محیط- دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان
غلامحسین صدری - گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی- دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همد

این مطالعه با هدف تعیین میزان فلوئور موجود در آب آشامیدنی شهرهای بهار و همدان در سال 78-1377 انجام شد. پس از انجام مطالعه مقدماتی حجم نمونه لازم برای یکسال شهر همدان 120 و بهار 30 مورد برآورد گردید. جهت بررسی نمونه ها از نظر حداقل و حداکثر غلظت مجاز فلوئور در آب آشامیدنی از استانداردهای اعلام شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین یکساله فلوئور موجود در آب آشامیدنی شهرهای همدان و بهار به ترتیب 0/198 و 0/6 میلیگرم در لیتر می باشد که براساس استانداردهای توصیه شده کمتر از حداقل لازم با توجه به درجه حرارت در فصول مختلف است. یافته ها نشان داد که تفاوت غلظت فلوئور در آب دو شهر از لحاظ آماری معنی دار است.(p<0.0001). این تفاوت به تفکیک مقایسه فصول مختلف نیز صادق بود. با استفاده از آزمون شفه مشخص گردید که اختلاف غلظت در فصول مختلف مربوط به پایین بودن غلظت فلوئور آب هر دو شهر در فصل تابستان می باشد(p.0.0001). با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق می توان گفت که غلظت فلوئور موجود در آب آشامیدنی شهر همدان اختلاف معنی دار با مقادیر حداقل استاندارد دارد. در فصل تابستان این اختلاف فاحش تر است(p.0.0001). البته غلظت فلوئور آب شهر بهار اگرچه به میزان استاندارد نزدیکتر می باشد ولی از نظر آماری باز هم معنی دار است (p.0.0001) در پایان توصیه می شود جهت رفع این کمبود از روش تزریق فلوئورید سدیم به آب آشامیدنی یا هر روش مناسب دیگری استفاده شود.

فلوئور- آب آشامیدنی