پیمان حیدریان - کارشناس ارشد GIS و سنجش از دور، دانشگاه شهید چمران اهواز
کاظم رنگزن - دانشیار گروهGIS و سنجش از دور، دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید ملکی - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز
ایوب تقی زاده - مربی گروهGIS و سنجش از دور، دانشگاه شهید چمران اهواز

در دهه اخیر رشد سریع شهرها در کشورهای در حال توسعه به یک مسیله جدی تبدیل شده است. بنابراین، بازبینی دایمی فرآیندهای دینامیک شهری با توجه به توسعه در گذشته و پیش بینی آن در آینده، اجتناب ناپذیر است. هدف پژوهش حاضر، مدلسازی توسعه کلانشهر تهران با استفاده از مدل LCM در دوره 11 ساله 1374_1385 است. برای این منظور ابتدا، معیارهای موثر در این فرآیند از سازمان های مربوطه جمع آوری، آنالیز و آماده سازی شدند و نقشه های کاربری زمین از تصاویر ماهواره لندست با ضریب کاپای 0/765 برای هر نقشه استخراج گردید. سپس با استفاده از داده های اتوکد سازمان نقشه برداری و نقشه های موجود (1/2000) تا ضریب کاپای 0/885 بهبود داده شدند. در مرحله بعد صحت سنجی نقشه ها و آشکارسازی تغییرات صورت گرفت. نتایج آشکارسازی تغییرات با ضریب کاپای % 91/85 نشان میدهد که بیشترین افزایش مساحت در مناطق ساخته شده 4603/68 هکتار و بیشترین کاهش مساحت در زمین باز 4561/47 هکتار رخ داده است. بر مبنای این تغییرات، 11 متغیر مستقل به عنوان ورودی مدل انتخاب شده و سپس، پتانسیل تبدیل کاربری و پیش بینی برای سال 1396، با استفاده از روش MLP و زنجیره مارکوف، مدل سازی شدند. مقایسه نتایج پیش بینی با جدیدترین داده های زمینی و مطالعات گذشته نشان میدهد که نتایج تحقیق حاضر به واقعیت های زمینی نزدیکتر است. همچنین نقشه پیش بینی شده گویای این است که بیشترین میزان توسعه در سال 1396 به ترتیب در بخش های غرب و شرق کلانشهر تهران رخ میدهند.

مدل سازی، توسعه شهری، سنجش از دور، سیستم های اطلالاعات جغرافیایی، کلان شهر تهران