مهرداد امامی تبریزی - دانشگاه سهند، دانشکده مهندسی عمران، تبریز
امین عبدلی فاضل - دانشگاه سهند، دانشکده مهندسی عمران، تبریز
سالار فرجی - دانشگاه سهند، دانشکده مهندسی عمران، تبریز

حفر تونل در زمینهای نرم موجب تغییر در توزیع تنش های درجا و جابه جایی خاک پیرامون آن میشود. این جابه جایی ها ممکن است موجب بروز آسیب در سازه های سطحی و زیرسطحی مجاور تونل شود. بنابرین تخمین اندازه و منحنی نشست ناشی از حفر تونل و تعیین پارامترهای موثر بر آن اهمیت ویژهای دارد. روشهای تجربی و تحلیلی متعددی را محققان مختلف برای پیشبینی نشست زمین ارایه کرده اند. از جمله میتوان به روش تجربی پک (1969)، به عنوان رایجترین روش برای تخمین منحنی نشست زمین اشاره کرد. در مقاله حاضر با استفاده از مدل سازی فیزیکی انجام یافته تحت شتاب گرانشی، به بررسی تاثیر درصد تراکم ماسه بر منحنی نشست می پردازیم. فرآیند حفر تونل، از طریق اعمال افت حجم در تراز تونل انجام میشود. سپس جابه جایی خاک با استفاده از روش پردازش تصویر اندازه گیری شده و در نهایت منحنی نشست بهدست آمده با منحنی گوسی پک برازش میشود. با انجام آزمایش روی ماسه در دو حالت متراکم و شل و تحلیل نتایج به دست آمده مشخص شد با افزایش درصد تراکم، مقدار نشست کاهش یافته و منحنی نشست عریض تر میشود. همچنین حجم افت زمین در اعماق مختلف با افت زمین موجود در تراز تونل برابر نیست.

نشست، تونل، تراکم ماسه، مدل سازی فیزیکی، تصویرپردازی