معظمه اسکندری نسب - کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد
محمد رفیعی الحسینی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد
پرتو روشندل - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد
محمودرضا تدین - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر محلولپاشی سه نانو ذره بر تغییرات رنگیزه های فتوسنتزی، اسید آمینه پرولین و وزن هزار دانه در مرحله رسیدگی گیاه دان سیاه بود. بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های نوع نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم، دی اکسید سیلیسیم و نانو تیوب کربن به عنوان فاکتور اول و غلظت های آن ها در چهار سطح 0، 10، 30 و 60 میلی گرم بر لیتر به عنوان فاکتور دوم بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار نوع و غلظت نانو ذرات و برهمکنش آن ها بر محتوای کلروفیل a، b و کل، کارتنویید ها و پرولین معنی دار گردید. بیش ترین محتوای کلروفیل b، کارتنویید ها و وزن هزاردانه در تیمار نانو دی اکسید تیتانیوم به ترتیب در غلظت 60، 60 و 10 میلی گرم بر لیتر، کلروفیل a، کل، کارتنویید ها و پرولین در نانو تیوب کربن در غلظت 60 میلی گرم بر لیتر حاصل شد. به نظر می رسد نانو ذرات می توانند در برخی غلظت ها با اثرات مثبت خود سبب بهبود فتوسنتز و افزایش رشد گیاه شوند.

دی اکسید تیتانیوم، دی اکسید سیلیسیم، نانو تیوب کربن، کارتنویید ها