جمیله علم الهدی - دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

بحث درباره آزادی آکادمیک سابقه طولانی دارد ولی امکان وقوع آن در نظم تکنولوژیک محل تامل است. به دو دلیل یکی دیجیتالی شدن و دیگری توده ای شدن دانش و دانشگاه، هنوز ضرورت و امکان تحقق آزادی های آکادمیک می تواند مورد بررسی قرار گیرد. علم و آزادی به عنوان بنیان های جامعه مدنی در دانشگاه باهم گلاویز می باشند و معمولا چنین است که آزادی در سه معنای انتخاب ، تنوع و اعتراض با علم در سه معنای شناخت واقع ، باور موجه و پیش بینی تغییر به یکدیگر ملحق می شوند. علم در هریک از این سه معنا الزاماتی را بر دانشگاه تحمیل می کند که بر پایه صیانت از علم استوار هست. دلایل بسیاری برای دفاع از آزادی در هریک از سه معنای مذکور وجود دارد، ولی علم نیز به مثابه فضیلت یا امر رهایی بخش، مستلزم صیانت هست. ازاین رو با یک پرسش دوپهلو روبرو می شویم اینکه برای صیانت از علم و هویت علمی دانشگاه چه باید کرد و درعین حال برای صیانت از آزادی و استقلال اندیشه چه باید کرد اینجا دو سوال مطرح نیست بلکه واقعا یک سوال دوپهلوست که به صیانت از آزادی و علم مربوط می شود.

سیاست گذاری عمومی، سیاست گذاری آموزش عالی، آزادی آکادمیک، نظم تکنولوژیک