آئیژ عزمی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه رازی

امروزه طرح های روستایی مختلفی از جمله یکجانشین کردن عشایر و ارائه نوآوری های مختلف فنی و سازمانی در روستاها اجرا می شود که واکنش مرد م به آن ها و پذیرش یا عدم پذیرش این طرح ها از مسایل مهم روز ا ست در این راستا فرهنگ عاملی مهم در پذیرش یا عدم پذیرش این ایده ها و طرح ها در محیط روستایی است و لذا نقش مهندسی فرهنگی به جهت حل مشکلات احتمالی پیشی پای متخصصان روستایی اهمیت می یابد. هدف از این مقاله بررسی ضرورت مهندسی فرهنگی در روستاها به عنوان بخشی از فرایند توسعه روستایی است. در ابتدا تعریفی از مهندسی فرهنگی و ارتباط آن با توسعه ارائه می شود. به تاریخچه مهندسی فرهنگی در روستاها پرداخته و کشور چین، شوروی و ایران مورد بررسی قرار می گیرد. اشاره می شود که در روستاها مهندسی فرهنگی با ایجاد نهادهای فرهنگی، تغییر الگوی فرهنگی نامناسب و بعضا حذف آن ها در جهت پذیرش یا استفاده بهینه از نوآورها گام بر می دارد. در عین حال مشکلات ناشی از نابرابری روستایی و مهاجرت از وظایف مهندسی فرهنگی است اشاره می شود که در یک برنامه فرهنگی روستایی باید به هدف، زمان، هزینه و منابع مالی توجه زیادی نمود و عناصر مشارکت، واقع گرایی، مدیریت همه جانبه و یکپارچه از اهمیت زیادی در ان برخوردار است همچنین اشاره می شود که مهندسی فرهنگی رهیافتی از بالا به پایین است که می تواند در بعد کلان یا بعد محلی نظیر یک روستا به اجرا درآید در انتها براساس SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات مهندسی فرهنگی در نواحی روستایی مورد بررسی قرار گرفته و راهبردهای مناسب ارایه می شوند.

توسعه روستایی، مهندسی فرهنگی، توسعه، نوآوری، مشارکت