محمدصدیق مرتضوی - پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر عباس
حجت الله فروغی فرد - پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر عباس
سیده لیلی محبی نوذر - پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر عباس

به منظور بررسی تاثیر دماهای مختلف بر گونه کف زی صدف خوراکی Saccostrea cucullata؛ 7 سطح دمایی شامل 20، 25، 30، 35، 37، 39 و 40 درجه سانتی گراد مورد آزمایش قرار گرفت. بدین منظور در ابتدا تعدادی از این گونه صدف (حدود 400 عدد) به آزمایشگاه منتقل و در یک وان 300 لیتری ذخیره سازی گردید. تغذیه صدف ها با استفاده از فیتوپلانکتون های کشت داده شده در فایکولاب انجام گرفت. به منظور انجام دقیق آزمایش و کنترل دما از روش حمام آب گرم استفاده گردید. بدین منظور، سیستم خاصی طراحی و برای بررس اثر افزایش دما بر صدف خوراکی مورد استفاده قرار گرفت. دو حوضچه پلی اتیلنی به حجم 500 لیتر انتخاب و با استفاده هیترهای برقی 4000 وات (درهر تانک، دو هیتر جمعا به قدرت 8000 وات) امکان گرم کردن آب تا دمای مورد نظر فراهم گردید. به منظور ملاحظات ایمنی و دقت کار، عملیات قطع و وصل شدن جریان برق از طریق ارتباط یک ترموستات با دقت 0/1 درجه سانتی گراد با یک کنتاکتور فشار قوی صورت گرفت. بعد از گذشت یک هفته که صدف ها با شرایط آزمایشگاه سازگاری یافتند تعداد 4 آکواریم آماده و در تانک های پلی اتیلن یک تنی مجهز به سیستم حمام آب گرم که آب موجود تا دمای مورد نظر گرم می گردید، قرار داده شد. در هر آکواریم تعداد 15 عدد صدف قرار گرفت. بازماندگی صدف ها در هر شرایط دمایی موردنظر به مدت 10-9 روز مورد بررسی و تعداد صدف های تلف شده در هر روز شمارش و درصد بازماندگی آن ها محاسبه و ثبت گردید. نتایج حاصل از آزمایش دماهای مختلف بر صدف های خوراکی نشان داد که این صدف در دماهای 20، 25 و 30 درجه سانتی گراد به خوبی زنده مانده واز فیتوپلانکتون ها تغذیه می نمایند. با افزایش دما، در دمای 35 درجه سانتی گراد در روز هفتم، تلفات صدف ها شروع شد و حدود 60 صدف تلف شدند. در دمای 39 درجه سانتی گراد تلفات صدف ها از روز سوم شروع گردیده و در روز چهارم تمامی آن ها تلف شدند. مطالعه انجام شده موید نقش مهم وتاثیرگذار تغییرات ناشی از افزایش دمای آب های ساحلی و دریایی بر حیات آبزیان داشته و مدل طراحی شده در شرایط کارگاهی تصویری روشن از اثرات ناشی از افزایش دما رانشان می دهد.

صدف خوراکی، Saccostrea cucullata، تغییرات دما، مرگ و میر