ثریا گرامی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
علی عابدینی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
صمد علیپور - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
توحید یوسفی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

منطقه خاتون آباد در فاصله 25 کیلومتری جنوب شرق شهرستان هشترود، استان آذربایجان شرقی، شمال غرب ایران واقع گردیده است. سنگ های آندزیتی به سن ایوسن در این منطقه توسط سیالات گرمابی به شدت دگرسان شده و به یک پهنه دگرسانی آرژیلیک گسترده ای تبدیل شده اند. وجود رفتارهای نامنظم عناصر با قدرت میدان بالا (HFSE) و نادر خاکی (REE) در طی توسعه و تکامل پهنه آرژیلیک در ارتباط با تغییرات شدید در مقدار لیگاندهای کمپلکس ساز، نسبت سیال به سنگ، و تغییرات pH سیالات دگرسان کننده می باشد. کاهش جرم عناصری نظیر Cs، Sr، و Rb به خوبی رخداد آنومالی های منفی Eu در نمونه های زون آرژیلیک تخریب پلاژیوکلازهای سنگ مادر را با پیشرفت فرایند دگرسانی نشان می دهد. تغییرات شدید در نسبت های (LREEs/HREEs)N و (La/Yb)N در نمونه های پهنه دگرسانی آرژیلیک نسبت به سنگ های مادر آندزیتی مبین تغییرات pH محلول های مسیول دگرسانی با گذر زمان می باشد. بررسی های ژیوشیمیایی بر روی عناصر جزیی و نادر خاکی نشان می دهند که نقش فرایندهای درونزاد نسبت به فرایندهای برونزاد در تکامل و توسعه پهنه دگرسانی آرژیلیک در منطقه خاتون اباد بسیار برجسته می باشد.

عناصر جزیی و نادر خاکی، فرایندهای درونزاد، لیگندهای کمپلکس ساز، خاتون آباد