گیتی فرقانی - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
نیاز وحدت پور - رییس گروه محیط زیست شرکت آب منطقهای اصفهان
داود رجبی - رییس گروه تحقیقات کاربردی شرکت آب منطقه ای اصفهان
مرتضی شاهمرادی - کارشناس کیفی منابع آب شرکت آب منطقهای اصفهان

معدنکاری و فرآوری کانسنگ سرب و روی در معدن ایرانکوه، واقع در 20 کیلومتری جنوب غرب اصفهان، به تولید حجم زیادی از باطلههای معدنی منجر شده است که بدون در نظر گرفتن تمهیدات زیست محیطی، در اطراف محدوده معدنی انباشته شده اند. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی خاک و محصولات کشاورزی منطقه میباشد. به این منظور از خاک و برخی محصولات زراعی نمونهبرداری شد. نمونه های برداشت شده به روشهای استاندارد آماده سازی شده و مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که میانگین غلظت عناصر آرسنیک، باریم، کادمیم، کروم، منگنز، نیکل، سرب، استرانسیم و روی در خاکهای مورد مطالعه، بالاتر از میانگین خاکهای جهانی است. نتای تجزیه شیمیایی محصولات زراعی منطقه نشان میدهد که متوسط غلظت عناصر آرسنیک، کادمیم، سرب و روی در نمونه های مورد مطالعه از حداکثر غلظت مجاز این عناصر در سبزیجات بالاتر است. در بین عناصر مورد مطالعه، کادمیم و روی دارای بالاترین ضریب انتقال میباشند. آلودگی شدید خاک و محصولات زراعی به ویژه در محدوده معدنی و اطراف سدهای باطله و توده های سنگ باطله، نشانگر لزوم مدیریت زیست محیطی در منطقه مورد مطالعه است.

آلودگی، خاک، محصولات زراعی، عناصر بالقوه سمی، معدن ایرانکوه