رضا نظری - دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه فردوسی مشهد
مهدی خجسته پور - دانشیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشگاه فردوسی مشهد
محمد رضا بیاتی - استادیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیتم دانشگاه فردوسی مشهد

ماهی بخش مهمی از منبع غذایی و مهمترین منبع پروتیین حیوانی باکیفیت، برای انسانهاست. در میان ماهیان پرورشی از بین چندین گونه مختلف، ماهی قزل آلا به دلایلی چون سازگاری بهتر با شرایط محیطی، صرفه اقتصادی، بازارپسندی، فواید خوراکی و .... گستردگی فراوانی یافته است. با توجه به اینکه تقاضای فراوانی برای محصولات غذایی آبی وجود دارد به دلیل اینکه مصرف سرانه آبزیان در حال افزایش است، اما بااینهمه فعالیتهای آبزی پروری نگرانیهای اکولوژیکی و زیست محیطی را افزایش میدهد. در این مقاله، ما به تجزیه و تحلیل اثرات چرخه حیات واحدهای پرورش ماهی قزل آلا خواهیم پرداخت. ارزیابی زیست محیطی را میتوان فرآیند بررسی و مطالعه برای پیشبینی اثرات فعالیتهای یک پروژه و کار پیشنهادی نامید که بر محیط زیست و سلامت انسانها و رفاه اجتماعی تاثیر میگذارد. این مطالعه در واحد های پرورش ماهی قزل آلای استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است. داده ها بهصورت مراجعه و مصاحبه حضوری به واحدهای پرورش ماهی قزل آلا تکمیل گردید. در این پژوهش از تعداد 32واحد پرورشی تحقیق صورت گرفت و دادههای موردنیاز جمعآوری گردید. در این مطالعه برای ارزیابی اثرات زیست محیطی از نرم افزار سیماپرو نسخه 8.0.3.14بهره گرفته شده که روش مورد استفاده نیز CML-IA baselineبود. ورودیهای سامانه الکتریسیته، خوراک ماهی، گازوییل، بنزین و نفت بود که سه مورد آخر رو در قالب سوختهای فسیلی، مورد بررسی قرار دادیم. بر اساس نتایج به دست آمده از روش ارزیابی چرخه حیات، مشخص شد الکتریسیته و خوراک با 49و 9درصد دارای بیشترین تاثیرات زیست محیطی هستند. همچنین بیشترین تاثیر در قالب گروه تاثیر مسمومیت دریایی بود و شاخص های دیگر اعم از گرمایش جهانی، اسیدیته، اتریفیکاسیون و تخلیه منابع فسیلی به ترتیب (Kg ( ،203/33)Kg SO2 eq( ،35433/19)Kg CO2 eq 13/35)PO43- eqو ( 335533/5)Mjبه ازای تولید یک تن ماهی، محاسبه شد

ارزیابی اثرات زیست محیطی، ارزیابی چرخه حیات، اسیدیته، سیماپرو، گرمایش جهانی، ماهی قزل آلا