بهاره بنازاده - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه تهران، پردیس بین الملل کیش
سینا کرمی راد - کارشناسی ارشد معماری، دانش آموخته دانشگاه شیراز
محمد علی آبادی - استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه شیراز،

تغییر در شرایط و نیازهای کاربران از یک سو و مطرح شدن مسایل زیست محیطی از سوی دیگر موجب شده است ساختمان های موجود به اندازه ساخت و ساز جدید در سراسر جهان اهمیت یابند. در این راستا اقدامات متعددی جهت بازبه کارگیری و استفاده مجدد از ساختمان های موجود صورت پذیرفته است. اما تصمیم گیری در این زمینه، به دلیل تنوع معیارهای موثر، تعدد گروه های درگیر و گزینه های مختلف پیش رو با پیچیدگی های بسیاری مواجه است. از اینرو ابزارهای تصمیم گیری به کمک طراحان و معماران آمده است؛ این ابزارها به صورت های مختلفی همچون چک لیست، مدل های نظریف مدل های مفهومی و مدل های ریاضیاتی وجود دارند. از اینرو این سوال مطرح می شود: که انواع مدل های موجود در راستای بازبه کارگیری ساختمان های موجود کدامند مدل مناسب چگونه انتخاب می گردد و چه معیارهایی در این تصمیم گیری دخیل می باشند در این مقاله با شیوه توصیفی-ت حلیلی و با مطالعه بیش از 150 منبع معتبر علمی، به شناسایی، دسته بندی و مقایسه مدل های موجود در زمینه بازبه-کارگیری ساختمان های موجود پرداخته شده است. هدف اساسی این مقاله یافتن راه حلی سیستماتیک و مشخص، جهت هدایت معماران و طراحان شهری در روند بازبه کارگیری ساختمان های موجود می باشد که امکان انتخاب و تصمیم گیری را سرعت بخشیده و با اطمینان بیشتری صورت پذیرد. علاوه براین با بررسی مدل های موجود معیارهای دخیل در تصمیم گیری مشخص شده و زمینه تحقیقات آتی جهت ارایه مدل مفهومی بومی را فراهم می-آورد. از آنجایی که تصمیم گیری در این زمینه بر تصمیمات کلان شهری اثرگذار است، مخاطب مدل های مطرح شده در این پژوهش در سطوح مختلف ذی نفعان، به صورت خاص متخصصان معماری، شهرسازی و سرمایه گذاران تعریف می گردند.

مدل های تصمیم گیری، معماری، انطباق پذیری، بازبه کارگیری، ساختمان های موجود،