مهدی دادویه - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، دانشگاه گیلان، رشت،
نادر زالی - دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه گیلان، رشت،
احد رضایان قیه باشی - پژوهشگر دوره پسادکتری آینده پژوهی، دانشگاه تهران، تهران،

امروزه برنامه ریزی منطقه ای در کشورهای پیشرفته جهان با رویکردی متفاوت نسبت به دهه های گذشته انجام می گیرد. اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به دنبال بکارگیری روش های موثر مرتبط با آینده پژوهی در برنامه ریزی های منطقه ای خود می باشد. دستیابی به مسیرهای آینده نیازمند روشی جامع، یکپارچه و سامانمند است. در این زمینه، سناریوها ابزاری مناسب برای تصویر آینده نامعلوم هستند. سناریوها تصویر رروشنی از آینده باورپذیر ارایه می کنند. تکنیک های سناریونویسی در مقایسه با سایر روش های برنامه ریزی آینده گرا (از جمله پیش بینی، تحلیل روند و غیره) دارای قابلیت یکپارچه کردن پیچیدگی ها و عدم قطعیت ها هستند. استفاده از تکنیک سناریو در زمینه های شهری و منطقه ای برای مدل سازی، برنامه ریزی و درک توسعه فضایی جایگزین که با عدم قطعیت های ذاتی همراه است بسیار مناسب است. مقاله حاضر با شناسایی ضرورت آینده نگاری منطقه ای، روش توصیفی و تحلیلی را اختیار کرده و سعی بر آن دارد تا با معرفی سناریونگاری سه بعدی با استفاده از عدم قطعیت های سرزمینی و موضوعی، از قابلیت های این روش در توسعه فنون برنامه ریزی شهری و منطقه ای بهره ببرد. ماحصل این امر، فراهم ساختن مبنایی برای برنامه ریزی راهبردی به منظور برخورد با نامعلومی های موجود در سیستم برنامه ریزی و محیط آن است.

توسعه منطقه ای، آینده نگاری منطقه ای، سناریونگاری سه بعدی، عدم قطعیت های سرزمینی و موضوعی