ناصر ولی زاده - دانشجوی دکتری، رشتهی ترویج و آموزش کشاورزی، بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
حمید کریمی گوغری - عضو هییت علمی، رشتهی ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

شواهد نشان می دهد که منابع خاکی در معرض تخریب شدید می باشد؛ به گونه ای که هرساله 6 تا 7 میلیون هکتار زمین به دلیل فرسایش از بین می رود. بررسی دلایل بالا بودن میزان فرسایش خاک و در نتیجه تخریب اراضی نشان می‎دهد که این چالش نشات‎گرفته از تعیین‎کننده‎های مختلف و پیچیده‎ای است که یکی از مهمترین آنها عدم توجه به ابعاد اجتماعی فعالیت های حفاظت خاک کشاورزان می‎باشد. در این راستا، هدف اصلی مطالعه‎ی حاضر شناخت بیشتر پیش‎برنده های فعالیت های حفاظت از خاک کشاورزان تعیین شد تا به این واسطه هم برخی از مهمترین متغیرهای اثرگذار بر اقدامات حفاظت از خاک کشاورزان را شناسایی کند و هم این که دروندادها و پیشنهادات مدیریتی مناسبی را در راستای طراحی مناسب برنامه‎های حفاظت از خاک پیش روی سیاستگزاران برنامه‎های حفاظت از خاک و نیروهای مداخله گر اجرایی در جوامع کشاورزی قرار دهد. مطالعه‎ی حاضر به روش اسنادی انجام شده است. لذا در انجام آن از منابع کتابخانه‎ای، مقالات و پایگاه های اطلاعاتی معتبر استفاده شده است. یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که ارزش‎های حفاظت خاک (ارزش‎های زیست کره، نوع‎دوستانه و خودخواهانه) و نیز فشارهایی که محیط اجتماعی برای حفاظت خاک به کشاورزان وارد می‎سازد، از مهمترین تعیین‎کننده‎های فعالیت‎های حفاظت خاک کشاورزان می‎باشند. در این راستا پیشنهاد شد که سیاست‎‎گذاران سازمان های مداخله‎گر بر بکارگیری راهبردهایی که به اهمیت تشکیل و حفظ محیط‎های اجتماعی کشاورزان ارج می‎نهند، تمرکز بیشتری داشته باشند. همچنین لازم به ذکر است که فهم تنوع ارزش‎های کشاورزان نسبت به حفاظت خاک می‎تواند در اتخاذ تصمیم‎های مدیریتی و برنامه ریزی برای مدیریت بهتر منابع خاک در بخش کشاورزی بسیار مفید باشد.

حفاظت منابع خاک، ارزش های حفاظت خاک، کشاورزی