شیرین ستوده - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران
محمدجواد مهدوی نژاد - دانشیار گروه معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

از انجایی که در شهرهای دنیا شکافهای ایجاد شده به دلیل تغییرات دوران نوگرایی،فضاهای گمشده، مناظر شهری بدون ساختار و رها شدهی پیرامون برجهای بلندمرتبه، میادین شهری، فضای زیرروگذرهای سواره و بزرگراه ها که در عقب نشینی ها و فرورفتگی ها معضلات عدیده ای مثل فقدان امنیت و دامن زدن به خواسته های حاشیه نشینان را بوجود اورده اند که هیچ ارتباط مثبتی با محیط پیرامون و استفاده کنندگان خود برقرار نکرده اند از طرفی فرصتهای بیشماری را جهت باز توسعه های شهری و خلق فضا جهت کشف بسیاری از منابع پنهان و ایجاد الگوهای محرک توسعه گردشگری در اختیار طراحان قرار میدهد.از این رو استفاده بهینه از فضاهای رها شده و ایجاد پایداری و سرزندگی در این فضاها با توجه به افزایش روز افزون نیاز به فضاهای تفریحی لازم است و از انجایی که در فرهنگ اسلامی که برگرفته از سرچشمه ی (قرآن) است، هر چند به طور صریح واژه ی تفریحات سالم نیامده است ولی با بررسی آیات درمییابیم که تفریح سالم از نیاز های اساسی زندگی انسان است.از اینرو هدف از این پژوهش ارزیابی معیارهای کیفیت دهی به فضاهای رها شده جهت سنجش میزان رضایتمندی از محیط توسط دیدارگران به منظور جذب گردشگر و سرمایه با بهره گیری از نظام ارزشی کیفیت های محیطی، اضافه نمودن رنگ جذابیت به مکان شهر و تبدیل فضای رها شده به عنوان محیطی امن است.روش انجام تحقیق تحلیلی- توصیفی وپیمایشی می باشد ابتدا بر اساس نظر متخصصین، اساتید و مبانی نظری معیارهای کیفیت دهی به فضا و مبانی نظری مطالعه شده استخراج گردید سپس این مولفه ها مطابق فرایند نظرسنجی امتیازدهی گردید و با استفاده از روش AHPو بهره گیری از نرمافزار سوپردیسیژن به ارزیابی و اندازه گیری مهم ترین معیارهای کیفت دهی به فضاهای رها شده پرداخته ایم.نتایج نشان میدهد عوامل سرزندگی،اسایش محیطی،حس تعلق و امنیت به ترتیب دارای الویت بیشتری جهت افزایش کیفیت محیط میباشند.

فضاهای رها شده، ارتقا کیفیت،تکنیکAHP ،توسعه پایدار ،فضاهای گردشگری