سونا قادری - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
اسماعیل قهرمانی - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
امیره صالحی - مرکز تحقیقات بهداشت محیط، پژوهشکده توسعه سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.

سابقه و هدف: پیشرفت بشر و صنعتی شدن جوامع باعث آلودگی منابع آبی شده است. از این آلودگی ها می توان به آلودگی منابع آب به فلزاتی از جمله آهن و منگنز اشاره کرد که وجود مقادیر جزیی از آن ها می تواند سلامت مصرف کنندگان را تهدید کند. از این رو درتحقیق حاضر به دلیل اهمیت زیست محیطی و بهداشتی موضوع به بررسی میزان آلودگی منابع تامین کننده آب شرب روستاهای شهرستان دیواندره به آهن و منگنز در در سال 1394-1393 پرداخته شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه که از نوع مقطعی-توصیفی می باشد. 198 نمونه از 99 روستای شهرستان دیواندره درطی دو بازه زمانی کم باران و پرباران (پاییز و اردیبهشت) ازنظر فلزات آهن ومنگنز از منابع چاه، چشمه و مخزن در ظروف پلی اتیلن جمع آوری گردید و به وسیله دستگاه GC-MASS با دو بار تکرار مورد بررسی و با نرم افزار SPSS20 مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته ها: میانگین غلظت عنصر آهن در فصل کم باران و پرباران به ترتیب برابر با 62/81، 36/01 بود و میانگین عنصر منگنز در فصل کم باران و پرباران به ترتیب برابر با 21/93، 6/52 بود و به جز چاه روستای حسین آباد مران (912) در مرحله اول و چاه روستای علی آباد یاپل (1662.7) در مرحله دوم کلیه این میانگین ها مطابق با استانداردهای ملی و سازمان حفاظت محیط زیست (EPA) بودند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که غلظت آهن در کلیه روستاها (به جز دو روستا) در حد استاندارد بود و میزان منگنز نیز در حد استاندارد بود وبرای مصرف کنندگان مشکلی در بر نخواهد داشت و پایش آب شرب روستایی از نظر فلزات باید به طور مداوم و دوره ای انجام گیرد.

آهن و منگنز، آب زیرزمینی، دیواندره