سیدحسین مهاجری - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
امیر صمدی - دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

مطالعات ژیومورفولوژی از مهمترین مباحث مهندسی رودخانه میباشد که به شناخت سیستم رودخانه از نظر شکل و فرم کلی، ابعاد و هندسه هیدرولیکی، راستا و پروفیل طولی بستر و نیز روند و مکانیزم تغییرات آن در طول زمان میپردازد. در مطالعه حاضر به بررسی اثر دوره های ترسالی و خشکسالی بر روی نحوه تغییرات ژیومورفولوژیکی رودخانه سرباز پرداخته شده است. به این منظور از دو ابزار بازدیدهای میدانی و نیز نرم افزار گوگل ارث بهره برده شد. در این نرم افزار پارامترهای کمی میاندری و ژیومورفولوژی رودخانه محاسبه شد و به کمک جعبه ابزار تاریخچه بین دو سال 2010 و 2015 نتایج مقایسه شدند. مشاهده شد که طول رودخانه در بازه مطالعاتی تغییر محسوس نداشته است و در عمل وقوع دوره خشکسالی و ترسالی منجر به روی دادن و یا تخریب ساختار مهمی در مسیر طولی رودخانه نشده است. بررسی تغییرات عرض رودخانه در بازه مطالعاتی بیان داشت که عرض دایمی در حدود 1متر و عرض غیردایمی حدود 5/5 متر افزایش را نشان میدهد. در نهایت بررسی نحوه تغییرات پوشش گیاهی نشان داد که اگرچه پوشش گیاهی تغییر چندانی در مساحت و محیط نداشته اما میتوان اختلاف چشمگیری را از جنبه تراکم مشاهده کرد. بدین صورت که در طول زمان تراکم پوشش گیاهی کاهش یافته و بر اثر رانش زمین کمی جابجا شده و به پایین دست انتقال یافته است.

مهندسی رودخانه، پردازش تصویر، بستر شنی، ریخت شناسی، زبری بستر، سیلاب و خشکسالی