پریسا پاشایی - کارشناس پرستاری، بیمارستان امام خمینی (ره). دانشگاه علوم پزشکی ارومیه. ارومیه، ایران
موسی قلیچی قوجق - کارشناس ارشد اپیدمیولوژی، مرکز بهداشت شهرستان ارومیه. دانشگاه علوم پزشکی ارومیه. ارومیه

عفونت های بیمارستانی به عفونت هایی گفته میشود که در زمان بستری بیمار به صورت پنهان و آشکار وجود نداشته و در نتیجهمراقبت های درمانی به وجود آمده باشد. چهار نوع عفونت رایج در بیمارستان ها شامل عفونت ادراری، عفونت تنفسی، عفونت زخمجراحی و عفونت خونی هستند که در مجموع 80 درصد موارد عفونت های بیمارستانی را به خود اختصاص میدهند. عفونت ادرارایشایع ترین عفونت بیمارستانی است. در 80 درصد موارد علت آن استفاده از کاتتر ادراری است. نسبت به سایر عفونت هایبیمارستانی مرگ و میر کمتری دارد. رایج ترین عامل بیماریزا اشریشای کولی است معیار تشخیص آن بر پایه ی نتیجه کشت کمیادرار است. میزان بروز عفونت محل جراحی بین 15-0.5 درصد است. این عفونت ها باعث افزایش قابل توجه در مرگ و میر،هزینه ها و طول مدت بستری بیمار میشوند. بسته به محل جراحی، نوع عمل جراحی و داروهای ضدمیکروبی مصرفی، نوع میکروارگانیسممسبب متفاوت خواهد بود. عفونت تنفسی میتواند در گروه های مختلفی از بیماران رخ دهد اما شیوع آن در بیماران بستری دربخش های مراقبت های ویژه که تحت دستگاه تهویه مصنوعی قرار دارند بسیار بالاتر از سایر بیماران است. میزان کشندگیعفونت های تنفسی ناشی از ونتیلاتور بسیار بالا برآورد شده است اما محاسبه ی خطر قابل انتساب آن به دلیل وجود بیماری هایهمراه متعدد دشوار است. عوامل خطر عمده شامل نوع ونتیلاتور و مدت استفاده از آن، کیفیت مراقبت تنفسی از بیمار، وخامتشرایط بالینی بیمار و سابقه استفاده از آنتی بیوتیک می باشد. عوامل بیماریزای متعددی شامل ویروس سن سی شیال تنفسی (عاملرایج برونشیولیت ویروسی در بخش اطفال) و ویروس آنفلوانزا (در مراکز نگهداری سالمندان) مسبب عفونت های تنفسیبیمارستانی می باشند. عفونت خونی سهم کوچکی از عفونت های بیمارستانی را به خود اختصاص می دهد (حدود 5 درصد) اما درصورت بروز، میزان کشندگی بالایی دارد (حدود 50 درصد برای برخی از میکروارگانیسم ها). شیوع این عفونت ها درحال افزایشاست. نظام کشوری مراقبت عفونت های بیمارستانی در سال 1385 با هدف جمع آوری و تجزیه و تحیلیل اطلاعات مرتبط با چهارنوع عفونت اصلی از تمامی بیمارستان های دولتی و غیردولتی پایه گذاری شده است. گروه هدف این نظام تمامی بیماران بستریدر بیمارستان می باشد. از ابتدای سال 1391، تعداد بیمارستان های تحت پوشش این طرح در سطح کشور به 400 عدد افزایش یافتهاست. تمامی بیمارستان های تحت پوشش این نظام موظف هستند تا اطلاعات چهارنوع عفونت بیمارستانی را مطابق با الگوریتمتشخیصی برنامه و تعاریف استاندارد گردآوری و در نرم افزار NNIS ثبت و در پایان هر ماه به مرکز بهداشت مربوطه گزارش نمایند.

عفونت بیمارستانی، اپیدمیولوژی، نظام مراقبت