محسن دیبایی صابر - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه شاهد

پژوهش حاضر با هدف تبیین مولفه های تمدن نوین اسلامی مورد نظر مقام معظم رهبری و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران صورت پذیرفته است. روش پژوهش توصیفی شامل؛ تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا بوده و رویکرد آن نیز کاربردی محسوب میگردد. جامعه ، شامل دو بخش؛ متون مرتبط با مولفه های تمدن نوین اسلامی مورد نظر مقام معظم رهبری و محتوای چهار سند بالادستی نظام آموزش و پرورش میباشد که با توجه به ماهیت موضوع، از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری مورد بررسی واقع شده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و نیز سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوی با استفاده از شاخصهای توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که: .1 چارچوب مفهومی مولفه های تمدن نوین اسلامی مورد نظر مقام معظم رهبری را میتوان در نه مولفه علم و معرفت، استقرار عدالت، اخلاق، ایمان، تلاش، کوشش، پرهیز از سطحی نگری ، محوریت قرآن ، خردورزی ، استقلال و عدم وابستگی تدوین نمود. .2 در مجموع 245 مرتبه به مولفه های تمدن نوین اسلامی مورد نظر معظم له در اسناد بالادستی آموزش و پرورش توجه شده که میزان تراکم آن در مولفه ایمان با 37 فراوانی و 15/10 درصد زیاد و در مولفه پرهیز از سطحی نگری و تقلید با 16 فراوانی و 6/53 درصد بسیار کم میباشد. .3 در بین اسناد مورد بررسی، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به سند تحول بنیادین (0/611) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به سند برنامه درسی ملی (0/283) بوده است.

مقام معظم رهبری، آموزش و پرورش، اسناد بالادستی، مولفه های تمدن نوین اسلامی، تحلیل محتوا