علی مهرابی نژاد - استادیار، بخش جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
محسن پورخسروانی - استادیار، بخش جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

پدیده فرونشست یکی از مخاطرات جدی در دشت های ایران است. دشت انار نیز به دلیل برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی مستعد این مخاطره است. در این تحقیق سعی شده است تا ضمن بررسی پدیده فرونشست، میزان و روند گسترش آن طی سک دوره زمانی مشخص شود. بدین منظور تصاویر راداری ASAR مربوط به دو دوره چهار ساله از دشت انار تهیه و از روش تداخل سنجی راداری جهت تعیین میزان فرونشست و پایش آن استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین سال های 1383 تا 1387 بخش های جنوبی دشت بطور متوسط 10 سانتیمتر در سال دچار فرونشست شده، و بین سال های 1387 تا 1391 نرخ فرونشست افزایش یافته و به 11/7 سانتیمتر در سال رسیده است. همچنین در طول این سال ها مساحت محدوده فرونشست از 5000 هکتار به 15000 هکتار افزایش یافته و روند فرونشست به سمت بخش های شمالی دشت گسترش یافته است. با تهیه نقشه افت سطح ایستایی یک دهه اخیر دشت مورد مطالعه، مشخص می شود که مناطقی که دچار فرونشست شده اند کاملا بر محدوده های با افت سطح ایستایی بیشتر، منطبق هستند. بنابراین، با توجه به افزایش زیرکشت باغات پسته در سال های اخیر و در نتیجه آن برداشت بیشتر از آبهای زیرزمینی، میزان فرونشست افزایش یافته و باعث ایجاد مخاطرات بیشتری در منطقه می شود.

تداخل سنجی راداری، فرونشست، تصاویر ASAR، برداشت بی رویه، دشت انار