حسن اشرفی ریزی - کتابداری و اطلاع رسانی، کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امورسلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
محمدرضا رضایتمند - اقتصاد سلامت، مدیریت، مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
راحله سموعی - روانشناسی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی،دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

مقدمه با توجه به اهمیت نقش داوری در کیفیت مقاله های ارسالی برای مجلات، این مطالعه با هدف شناسایی شیوه های ارزشیابی و بهبود عملکرد داوران مجله های علمی پژوهشی حوزه سلامت انجام شد.روش بررسیرویکرد پژوهش، کیفی و به روش تحلیل محتوا انجام شد. سردبیران، مدیران داخلی و اعضاء شورای نویسندگان مجلات با حداقل 2 سال سابقه کار پیوسته در حوزه مجلات و حداقل تجربه داوری بیش از ده مقاله، به صورت هدفمند انتخاب و در مصاحبه نیمه ساختاریافته مشارکت کردند. استخراج داده ها با روش تحلیل محتوا صورت گرفت. جهت تعیین روایی و پایایی از ارزیابی لینکولن و گوبا و بر اساس چهار معیار اعتبار پذیری، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تایید پذیری استفاده شد.یافته ها نظر مطلعین درباره روش های ارزشیابی عملکرد داوران در 3 دسته ارزیابی عملی (خودارزیابی عملکردی، و دگرارزیابی عملکردی)، ارزیابی رفتاری (وقت شناسی، و ارزیابی مبتنی بر تعهد و اخلاق)، ارزیابی فنی تخصصی (ارزیابی فرایندی فن و دقت، ارزیابی سوابق و تجارب، و ارزیابی مبتنی بر شواهد) مفهوم یافت. از تحلیل نظرات مطلعین درباره روش های انگیزشی برای بهبود همکاری داوران، 2 دسته تشویق (مادی، غیرمادی فردی، و غیر مادی جمعی)، و تعامل (اطلاع رسانی فرایندی، برقراری ارتباط فردی، و طرح درخواست به طور منطقی) حاصل شد. تحلیل نظرات درباره روش های ارتقاء توانمندی علمی داوران، 2 دسته اطلاع رسانی (ارایه شفاف و روزآمد قوانین و دستورالعمل ها، ارایه بازخورد علمی، و آموزش)، و شکل دهی رفتار و تفکر منطقی (توجه به داورهای کارآمد، و تقویت الگوی فکری رفتاری داور) را نشان داد.نتیجه گیری آگاهی از شیوه های ارزشیابی، و تقویتی و انگیزشی عملکرد داوران، کیفی تر شدن داوری ها را بهبود می بخشد. یافته های این مطالعه برای مجله های علمی پژوهشی و حوزه سلامت از طریق ارتقاء سطح برون دادهای پژوهشی قابل استفاده است.

عملکرد داوران، مجله های علمی پژوهشی، سلامت، ایران