محمدرضا باقری راهدانه - کارشناس منابع آب، شرکت مهندسی مهاب قدس
زهره قایمی - مدیر بخش محیط زیست، شرکت مهندسی مهاب قدس
امیر خواجه زاده - کارشناس محیط زیست، شرکت مهندسی مهاب قدس

مطالعات مدیریت کیفی حوضه و مخزن سد سیمره، با هدف ارایه راهکارهای مدیریت منابع آلاینده بالادست حوضه سد در کاهش بار آلودگی ورودی مخزن سد سیمره انجام شده است. زیرحوضه مخزن سد سیمره مشتمل بر سه زیرحوضه اصلی و 5 استان بوده و دارای انواع مختلف منابع آلاینده متمرکز و غیر متمرکز میباشد. برای تعیین سهم زیرحوضه ها و استانهای واقع در حوضه مخزن سد سیمره، از مدل SWAT استفاده گردید. مدل SWAT حوضه سد سیمره بر اساس داده های آبدهی ایستگاه های هیدرومتری و نتایج نمونه برداری یک ساله کیفیت منابع آب (آبان 91 الی مهر (92 کالیبره و صحت سنجی شد. با توجه به اثر شرایط آبدهی در سهم منابع آلاینده، نتایج مدل در دو دوره یک ساله و 14 ساله (دی ماه 1378 الی مهر (1392 به تفکیک مورد تحیل واقع گردید.مطابق نتایج بدست آمده در دوره یک ساله، زیرحوضه قره سو و استان کرمانشاه بیشترین سهم تولید نیتروژن و فسفر را داشته اند. در دوره بلند مدت 14 ساله، زیرحوضه های گاماسیاب و سیمره بیشترین بار نیتروژن و فسفر تولیدی را به خود اختصاص داده اند. از نظر استانی نیز، در هر دو دوره بلند مدت و سال خشک، استان کرمانشاه بیشترین سهم را در تولید نیتروژن و فسفر دارد.در خصوص راهکارهای مدیریت منابع آلاینده بالادست مخزن سد، کنترل منابع آلاینده نقطه ای (فاضلاب شهری) در دوره خشک و کنترل منابع آلاینده غیر متمرکز (دامپروری) در دوره نرمال و درازمدت، بیشترین تاثیر را در کاهش بار نیتروژن و فسفر ورودی مخزن سد سیمره داشته اند. اما با توجه به سهولت مدیریت و اجرایی نمودن راهکارها، کنترل منابع آلاینده نقطه ای شامل تکمیل و ارتقای شبکه جمع آوری فاضلاب و تصفیه خانه فاضلاب شهر کرمانشاه و جلوگیری از تخلیه مستقیم فاضلاب شهری به رودخانه قره سو به عنوان اولین اقدام اجرایی پیشنهاد میگردد.

SWAT ، سیمره، منابع آلاینده، مواد مغذی